کلوزآپ (Close-up) یا نمای نزدیک فیلمی ایرانی در سبک درام و رئال ساختهٔ عباس کیارستمی محصول سال ۱۳۶۸ است.

نکتهٔ جالب در مورد این فیلم این است که تمامی بازیگران در نقش اصلی خود بازی می‌کنند. به‌طور مثال سربازی که سبزیان را در فیلم دستگیر می‌کند همان سربازی است که واقعاً سبزیان را دستگیر کرده‌است. نمای نزدیک یک نمونهٔ موفق از سینمای مستند و رئال است که خط داستانی مشخصی را براساس واقعیت دنبال می‌کند. این فیلم باعث شناخت بیشتر جامعه غرب از سبک عباس کیارستمی شد و مورد توجه منتقدان قرار گرفت.

داستان

حسین سبزیان، به‌دلیل شباهتش به محسن مخملباف خود را به خانوادهٔ آهن‌خواه به‌عنوان محسن مخملباف معرفی می‌کند و به بهانهٔ ساختن فیلم به خانهٔ آن‌ها راه می‌یابد. در روز اول مخملباف بدلی از مهرداد، پسر خانواده که به سینما علاقه‌مند است، می‌خواهد در فیلمی که او قصد ساختنش را دارد نقشی به عهده بگیرد و از خانهٔ آهن‌خواه به عنوان لوکیشن استفاده شود. در روز دوم آن‌ها به درخواست مخملباف بدلی صحنه‌های فیلم را تمرین می‌کنند. پدر خانواده که از همان آغاز به سبزیان مشکوک است، به کمک یکی از دوستانش، احمد رضا موید محسنی که آهنگساز تلویزیون است از طریق حسن فرازمند، خبرنگار مجله سروش، هویت سبزیان را برملا می‌کنند و روز سوم مخملباف بدلی را دستگیر و او را به دادگاه می‌کشانند. در دادگاه پس از بررسی ماجرا و گرفتن تعهد از سبزیان و رضایت خانوادهٔ آهن‌خواه پرونده بسته می‌شود. روز آزادی سبزیان، محسن مخملباف به دیدار او می‌رود و هر دو، برای رفع کدورت، به خانهٔ آهن‌خواه می‌روند…

نمایش و انتشار

کلوزآپ در سال ۱۹۹۰ در ایران و در اکتبر ۱۹۹۱ در فرانسه و کانادا منتشر شد. این فیلم در سال ۱۹۹۹ در آمریکا نشان داده شد و در سال ۲۰۱۰ به شکل دی وی دی در آمریکا توزیع یافت. کلوزآپ در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام، جشنواره فیلم پوسان و جشنواره بین‌المللی فیلم شانگهای به نمایش درآمد. در روتردام استقبال از فیلم به حدی بود که بلیت‌ها در فاصله چند ساعت به نمایش به فروش رسید. فیلم «کلوزآپ» در بخش نمایش‌های ویژه شصت و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم برلین به روی پرده رفت.

تحلیل و نظرها

استیون هولدن شاعر، و خبرنگار مطرح آمریکایی در روزنامه نیویورک تایمز این فیلم را درخشان نامید و یک شاهکار در سبک سینما وریته قلمداد کرد.

نانی مورتی کارگردان سرشناس ایتالیایی در سال ۱۹۹۶ فیلم کوتاهی با نام روز افتتاحیه کلوزآپ دربارهٔ نمایش کلوزآپ در رم ساخت. 

کلوزآپ در فهرست منتشر شده از سوی جشنواره فیلم بوسان در فهرست ده فیلم برتر تاریخ آسیا قرار گرفت. 

کایه دو سینما در سال ۱۹۹۱ این فیلم را به عنوان فیلم پنجم برتر سال معرفی کرد.

دنیس لیم و استفن هولدن منتقد لس آنجلس تایمز در مورد کلوزآپ نوشتند: این فیلم روایت شیوا و مستقیم با نگاه به روح و روان یک انسان پیچیده به همراه واقعیت اجتماعی و فرهنگی جامعه است.

ورنر هرتسوک کارگردان مطرح آلمانی، کلوزآپ را یکی از بهترین فیلم‌های واقع گرای سینما دانست و از آن تقدیر کرد.

نورمن ان. هلند منتقد سینما در مورد این فیلم گفت، در فیلم به دنبال ایده تصویر ایدئال و متفاوت است. کلوزآپ یک فیلم رمان گونه، که بر اساس یک واقعیت از دل اجتماع روایت شده‌است.

گروه موسیقی پاپ سوئدی اتحاد قوی موزیک ویدئو یی بنام «یک شانس جدید» را در سال ۲۰۰۷ ساختند که برگرفته از فیلم کلوز آپ است.

در فهرست منتشر شده ایندی‌وایر فیلم کلوزآپ عباس کیارستمی در کنار آثاری از کوئنتین تارانتینو و مارتین اسکورسیزی در صدر فیلم‌های برتر دهه ۹۰ میلادی قرار گرفت.

فیلم کلوزآپ در قالب برنامه‌ای برای مرور آثار کلاسیک سینمای جهان در کنتیکت آمریکا به عنوان یکی از بهترین آثار به‌نمایش درآمد.

جزو ۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما

کلوزآپ بر اساس رتبه‌بندی نشریهٔ سایت‌اندساوند از بین ۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما در رتبه چهل و هفتم قرار گرفت. این نشریه با دعوت از ۸۴۶ منتقد، برنامه‌ریز و توزیعکنندهٔ فیلم در نظرسنجی سایت اند ساوند، ۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما را انتخاب کردند که فیلم کلوزآپ با کسب ۳۱ رأی در رتبهٔ چهل و دوم بهترین فیلم‌های تاریخ سینما به انتخاب بنیاد فیلم بریتانیا قرار گرفته‌است. 

جوایز

برنده دیپلم افتخار و جایزه فیبرشی جشنواره بین‌المللی فیلم استانبول ۱۹۹۲

برنده جایزه ویژه بهترین فیلم و گارگردانی جشنواره فیلم دان کراکیور ۱۹۹۱

برنده جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بین‌المللی فیلم دونکرک ۱۹۹۱

برنده جایزه شهری، جایزه مطبوعات و جایزه دانشجویان جشنواره بین‌المللی فیلم دونکرک ۱۹۹۱

برنده جایزه ویژه هیئت داوران و جایزه آر نقره‌ای جشنواره فیلم ریمینی ۱۹۹۱

برنده جایزه ویژه منتقدان از جشنواره بین‌المللی فیلم مونترال ۱۹۹۰

کاندید جایزه بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر ۱۳۶۸

برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم فجر ۱۳۶۸

برنده جایزه فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم جشنواره فیلم تورین ۱۹۹۶