جیمز یوجین «جیم» کری (به انگلیسی: James Eugene "Jim" Carrey) (زادهٔ ۱۷ ژانویهٔ ۱۹۶۲) هنرپیشه و کمدین کانادایی-آمریکایی است. وی تاکنون ۲ بار برندهٔ جایزهٔ گلدن گلوب برای فیلم‌های نمایش ترومن و مرد روی ماه شده است.

زندگی‌نامه

جیم کری با نام «جیمز یوجین کری» به‌دنیا آمد. پدرش ساکسیفونیست جاز بود و به همین دلیل از کودکی در نمایش‌ها و برنامه‌های کمدی حضور داشت. با بیکاری پدرش وضعیت خانواده نامساعد شد و وی مجبور شد بعد از مدرسه در یک کارخانه کار کند. به همین دلیل دبیرستان را رها کرد و پس از مدتی کارگری، در ۱۹سالگی از تورنتو به لس آنجلس نقل مکان کرد.

در هالیوود مدتی اجراهای کمدی تک نفره را در کلوب‌های شبانه تجربه کرد و آرام‌آرام وارد سینما شد.

تا یک دهه پس از انجام فعالیت‌های سینمایی نقش مهمی را بدست نیاورد. در اولین فیلمهایش هیچ نشانی از استعدادهای نمایشی خود بروز نداد و در سالهای بعد شاید مهمترین فیلم کارنامه‌اش پگی سو ازدواج کرد از فرانسیس فورد کوپولا باشد که نقش حاشیه‌ای را در آن برعهده داشت. تا پایان سال ۱۹۹۲ جمعاً در هشت فیلم و چند مجموعهٔ تلویزیونی ایفای نقش کرد و در بعضی از آنها با نام جِیمز کری ظاهر شد.

اما «ایس ونچورا» پایان این دوره از فعالیت‌هایش بود. در این فیلم شادیاک، جیم کری هم یکی از سه فیلمنامه‌نویس بود و نقش نخست را نیز بر عهده داشت و برای هر دو این کار تنها ۳۵۰ هزار دلار دستمزد گرفت.

در اینجا بود که برای نخستین بار قابلیت‌های فراوان کمدی‌اش را به نمایش گذاشت و همین سبب شد با دستمزد کمی بیشتر نقش اول فیلم ماسک را از آن خود کند.

نمایش این دو فیلم در فاصله‌ای کوتاه و فروش بالای هردو، کری را تبدیل به یک ستاره کرد. برای احمق و احمق‌تر در همان سال ۷ میلیون دلار دستمزد گرفت و با قبول نقش ریدلر در فیلم بتمن برای همیشه که قبلاً توسط رابین ویلیامز رد شده بود نشان داد که می‌خواهد متفاوت نیز باشد. در ۱۹۹۵ با نمایش «ایس ونچورا: هنگامی که طبیعت فرا می‌خواند» محبوبیتش بیشتر شد. در همین سال پس از هشت سال زندگی با «ملیسا وومر» که پیشخدمتی ساده بود از وی طلاق گرفت و یک سال بعد با لورن هالی همبازی‌اش در احمق و احمق‌تر ازدواج کرد که این هم یکسالی بیشتر دوام نیاورد.

پس از موفقیت ۴ کمدی پی‌درپی‌اش برای فیلم «پسر کابلی» ۲۰ میلیون دلار دستمزد گرفت تا لقب گران‌ترین ستارهٔ کمدی را از آن خود کند.

شکست تجاری «پسر کابلی»، که بیشتر به‌دلیل چرخش او از طنز سطحی به طنز تلخ بود، بلافاصله با فیلم «دروغ‌گو دروغ‌گو» با همان چهرهٔ قبلیِ جیم کری دوباره موقعیت کاری او را مستحکم کرد.

پس از این فیلم نشان داد که جایگاهی که در آن قرار گرفته‌است راضی‌اش نمی‌کند و سعی فراوانی کرد تا در فیلم کارگردان‌های مطرح تر ظاهر شود و حاصل این تلاش بازی در نمایش ترومن از پیتر ویر بود که با شکستن دستمزدش به آن رسید.

نقش آفرینی کری در این فیلم خیره‌کننده بود و جایزه گلدن گلوب را برایش به ارمغان آورد. در دو فیلم بعدی او یعنی «مرد روی ماه» و فیلم «من، خودم و آیرین» نیز خوب ظاهر شد و برای «مرد روی ماه» دوباره جایزه گلدن گلوب را دریافت کرد و با دومی نیز محبوبیت بیشتری در بین سینماروها و صاحبان کمپانی‌ها بدست آورد.

از آغاز فیلم‌برداری «من، خودم و آیرین» با همبازی‌اش رنی زلوگر رابطه‌ای نزدیک داشت که تا آستانه ازدواج هم پیش رفت اما جنجال‌ها و حواشی رسانه‌ای سبب شد این ازدواج منتفی شود.

اگر جری لوییس جایگزین ستاره‌های کمدی سینمای صامت بود جیم کری نیز همان خصوصیات را از وی به عاریت گرفت و به آنها روح زمانه و سینمای مدرن دهه ۱۹۹۰ را دمید. در کمدی‌های جیم کری پرده دری‌های اخلاقی و شوخی‌های گاه وقیح به شلوغی و طنز بزن و بکوب جری لوییس و هم دوره‌هایش اضافه شده‌است.

در سالهای پایانی دهه ۱۹۹۰ کری سعی فراوانی کرد تا تنها یک کمدین موفق در گیشه نباشد. پذیرفتن نقش "ریدلر" در «بتمن برای همیشه» که نه نقش اول بود و نه دستمزد بالایی داشت و بعد از «پسر کابلی» و عدم موفقیت هردو او را ناامید نکرد و با بازی در «نمایش ترومن» و «مرد روی ماه» به آن هدف خود رسید.

هرچند در این سالها آکادمی، او را حتی شایستهٔ نامزدیِ دریافت اسکار هم ندانست، اما او، هم از سوی کانون‌های منتقدان و هم از سوی جشنواره‌ها و هم در مراسم اهدای جوایز سالیانه مورد تقدیر قرار گرفت.

با بازی در فیلم خیره‌کنندهٔ «درخشش ابدی یک ذهن پاک» تجربهٔ جدیدی را پشت سر گذاشت و نشان داد که در غیرکمدی نیز می‌تواند خوش بدرخشد.

کری با دو چهرهٔ متفاوت و حرکات مخصوص به خود در آسمان سینمای امروز ستاره‌ای محبوب است و همین دو چهره باعث می‌شود وی بازیگر مطرحی در سینمای معاصر به‌شمار آید.

فیلم‌شناسی

    ۲۰۱۶ - جنایات حقیقی
    ۲۰۱۶ - گروه بد
    ۲۰۱۴ - احمق و احمق‌تر ۲
    ۲۰۱۳ - گوینده ۲: افسانه ادامه دارد
    ۲۰۱۳ - کیک اس ۲
    ۲۰۱۳ - برت وانداستون باورنکردنی (دون اسکاردینو)
    ۲۰۱۱ - پنگوئن‌های آقای پاپر (تام پاپر)
    ۲۰۰۹ - سرود کریسمس (رابرت زمیکس)
    ۲۰۰۹ - دوستت دارم فیلیپ موریس (استیون راسل)
    ۲۰۰۸ - مرد پاسخ‌های مثبت (پیتون رید)
    ۲۰۰۷ -شماره ۲۳ (والتر)
    ۲۰۰۵ -شوخی با دیک و جین (دیک)
    ۲۰۰۴ -سرگذشت ناگوار، داستان‌های لمونی اسنیکت (کنت اولاف)
    ۲۰۰۴ -درخشش ابدی یک ذهن پاک (جوئل بریش)
    ۲۰۰۳ -بروس قادر (بروس نولان)
    ۲۰۰۱ -مجستیک (پیتر اپلتون)
    ۲۰۰۰ -چگونه گرینیچ کریسمس را دزدید (گرینیچ)
    ۲۰۰۰ -من، خودم و آیرین (چارلی بیلیگیتز/لوک تریمبل/خودم)
    ۱۹۹۹ -مرد روی ماه (تونی کلیفتون)
    ۱۹۹۸ -سیمون بیرچ (جوانی جو ونتوورت)
    ۱۹۹۸ -نمایش ترومن (ترومن بروبنک)
    ۱۹۹۷ -دروغگو دروغگو (فلچر رید)
    ۱۹۹۶ -پسر کابلی (مرد کابلی)
    ۱۹۹۵ -ایس ونچورا: هنگامی که طبیعت فرا می‌خواند (ایس ونچورا)
    ۱۹۹۵ -بتمن برای همیشه (ریدلر/ادوارد نیگما)
    ۱۹۹۴ -احمق و احمق‌تر (لوید کریسمس)
    ۱۹۹۴ -ماسک (استنلی اپکیس)
    ۱۹۹۴ -ایس ونچورا: کارآگاه حیوانات (ایس ونچورا)
    ۱۹۸۹ -کادیلاک صورتی (کمدین)
    ۱۹۸۸ -دختران زمینی ساده‌اند (ویلپاک)
    ۱۹۸۸ -استخر مرگ (جانی اسکوارز)
    ۱۹۸۶ -پگی سو ازدواج کرد (والتر گتز)
    ۱۹۸۳ -همه چیز در طعم خوب (رالف)
    ۱۹۸۳ -معرفی... جانت (تونی مورونی)
    ۱۹۸۳ -کوه مس (بابی تاد)