دیوید کیث لینچ (به انگلیسی: David Keith Lynch) (زادهٔ ۲۰ ژانویه ۱۹۴۶ در ایالت مونتانا) کارگردان معاصر آمریکایی است.
اگر چه فیلمهای لینچ موفقیت بزرگی در گیشه کسب نکردهاند، ولی همیشه محبوب منتقدان و فیلمدوستان بودهاند. در سال ۲۰۰۳ در یک نظرسنجی که از منتقدان فیلم در سراسر دنیا توسط روزنامه گاردین انجام گرفت، دیوید لینچ به عنوان بزرگترین فیلمساز زندهٔ دنیا برگزیده شد. فیلمهای وی پر است از نمادهای سورئالیستی، سکانسهای رویاگونه و نظایر آن. وی در نقاشی و مجسمهسازی و موسیقی نیز آثاری دارد.
اوایل زندگی
لینچ در خانوادهای از طبقه متوسط در میزولا، مونتانا زاده شد، بیشتر دوران کودکی وی در مسافرت در ایالات متحده سپری شد تا زمانی که برای تحصیل نقاشی به آکادمی هنرهای زیبای پنسیلوانیا در فیلادلفیا رفت و در آنجا به ساختن فیلمهای کوتاه روی آورد. وی سپس به لس آنجلس، کالیفرنیا رفت و در آنجا اولین فیلم بلند خود کلهپاککن، اثری سوررئال در ژانر ترسناک را ساخت که به فیلمی کالت بدل گشت.
تأثیرها
لینچ میگوید که کارهای او از بسیاری جهات بیشتر به فیلمسازان اروپایی شبیه است تا آمریکایی؛ وی باور دارد که بیشتر فیلمهایی که «روح را به هیجان و رقص میآورند» متعلق به کارگردانان اروپایی بودهاند. وی فیلمسازانی مانند استنلی کوبریک، فدریکو فلینی، ورنر هرتسوک و ژاک تاتی را تحسین میکند. او همچنین اظهار کرده که فیلم سانست بلوار بیلی وایلدر و نیز لولیتای کوبریک از فیلمهای مورد علاقه او هستند.
جوایز
نخل طلا، جشنواره کن برای فیلم از ته دل وحشی (۱۹۹۰)
شیر طلایی، جشنواره فیلم ونیز برای یک عمر فعالیت هنری (۲۰۰۶)
چهار بار نامزد کسب اسکار بهترین کارگردان شد، که البته در هیچ کدام برنده نشد.
فیلمشناسی
فیلمهای بلند
سال | فیلم | جایزه اسکار | بفتا | جایزه گلدن گلوب | جشنواره فیلم کن | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
نامزدی | برنده شدن | نامزدی | برنده شدن | نامزدی | برنده شدن | نامزدی | برنده شدن | ||
۱۹۷۷ | کلهپاککن | ||||||||
۱۹۸۰ | مرد فیلنما | ۸ | ۷ | ۳ | ۴ | ||||
۱۹۸۴ | تلماسه | ۱ | |||||||
۱۹۸۶ | مخمل آبی | ۱ | ۲ | ||||||
۱۹۹۰ | از ته دل وحشی | ۱ | ۱ | ۱ | نخل طلا | نخل طلا | |||
۱۹۹۲ | توئین پیکس: با من بر آتش برو | نخل طلا | |||||||
۱۹۹۷ | بزرگراه گمشده | ||||||||
۱۹۹۹ | داستان استریت | ۱ | ۲ | نخل طلا | |||||
۲۰۰۱ | جاده مالهالند | ۱ | ۲ | ۱ | ۴ | نخل طلا | بهترین کارگردان | ||
۲۰۰۶ | اینلند امپایر |
سال | سریال | شخصیت | اپیزودها |
---|---|---|---|
۱۹۹۰–۱۹۹۱، ۲۰۱۷ | توئین پیکس | گوردون کول | ۴۸ |
۱۹۹۲ | روی آنتن | ۷ | |
۱۹۹۳ | اتاق هتل | ۳ | |
۲۰۱۰–۲۰۱۳ | کلیولند شو | گاس | ۱۹ |
۲۰۱۲ | لوئی | جک دال | ۳ |