جین آستن (به انگلیسی: Jane Austen)‏، (۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ – ۱۸ ژوئیهٔ ۱۸۱۷) نویسنده قرن هجدهم و نوزدهم انگلیسی است که آثارش ادبیات غرب را سخت تحت تأثیر قرار داد. شناخت او از زندگی زنان و مهارتش در گوشه و کنایه‌ها، او را به یکی از مشهورترین رمان‌نویسان عصر خودش تبدیل کرده‌است.

زندگی‌نامه

جین آستین در ۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ در استیونسن، همپشر، جنوب شرقی انگلستان، به دنیا آمد. او هفتمین فرزند یک کشیش ناحیه بود. در سال ۱۸۰۱ که پدرش بازنشسته شد، خانوادهٔ آستین به بث نقل مکان کرد. پدرش در سال ۱۸۰۵ از دنیا رفت و جین آستین و مادرش چندبار نقل مکان کردند، تا سرانجام در سال ۱۸۰۹ در نزدیکی التن در همپشر ماندگار شدند. جین آستین در همین محل ماند و فقط چند بار به لندن سفر کرد. در مه ۱۸۱۷ به سبب بیماری به وینچستر کوچ کرد تا نزدیک پزشکش باشد، و در ژوئیهٔ ۱۸۱۷ همان‌جا درگذشت. جین آستن چند سالی از عمر خود را در شهر باث سپری کرد و این شهر به عنوان محل اقامت او مشهور است. مؤسسه‌ای به نام «مرکز جین آستن» در خیابان «گی» در مرکز شهر باث موجود است که هر سال جشنواره‌ای به نام جشنواره جین آستن در این شهر برگزار می‌کند. رمان‌های جین آستین از پرخواننده‌ترین آثار در ادبیات جهان اند و حدود دویست سال است که نسل‌های پیاپی با کشش و علاقهٔ روزافزون رمان‌های او را می‌خوانند.

جین آستین در دوران نوجوانی نوشتن رمان را آغاز کرد. او در شش رمان دربارهٔ زندگی در اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم نوشت. چهار تا از این کتاب‌ها در یک دوره چهار ساله منتشر شدند که نشان دهنده سرعت نویسنده در نگارش بود. 'عقل و احساس، غرور و تعصب، مانسفیلد پارک و اما' کتاب‌هایی بودند که در زمان حیات او چاپ شد. دو کتاب دیگر او پس از مرگش منتشر شد. کتاب هفتم او هیچ‌گاه به پایان نرسید. آستین در دورانی که زنده بود کتابهایش را بدون نام چاپ می‌کرد و هیچ‌کس نمی‌دانست که نویسنده کتاب، چه کسی است.

جین آستین بر خلاف قهرمان‌های رمانش در طول عمر ۴۱ ساله اش هرگز ازدواج نکرد.

سبک نگارش آستین

جین آستن با نگارش چهار رمان عقل و احساس، غرور و تعصب، منسفیلد پارک و اما به ترتیب در سال‌های ۱۸۱۱، ۱۸۱۳، ۱۸۱۴ و ۱۸۱۶ در زمان حیات جین آستین نام خود را به عنوان نویسنده‌ای صاحب سبک به ثبت رساند. رمان‌های نورثنگرابی و ترغیب (رمان) در سال ۱۸۱۸، یعنی بعد از مرگ نویسنده، به چاپ رسیدند. دو اثر به نام‌های لیدی سوزان و واتسن‌ها که ناتمام مانده‌است نیز از کارهای اولیهٔ جین آستین باقی مانده‌است. او پیش از مرگ مشغول نوشتن رمانی به نام سندیتن بود که قسمت‌های پراکندهٔ آن در دست است. وی با خواندن کتاب‌های متفاوت یادگرفت از چه چیزهایی پرهیز کند تا داستانهایش جالب و خواندنی شوند. به همین دلیل سبک جین آستن در شیوه نگارش منحصر به فرد است و صدای راوی رمان را با عمیق‌ترین احساسات شخصیت‌های قصه پیوند می‌زند. بطوریکه با خواندن داستان‌های وی می‌توان پا جای پای شخصیت‌های رمان‌های او گذاشت. جین آستین در محیطی نسبتاً منزوی زندگی کرد و اوقات خود را بیشتر به نوشتن گذراند. به نظر نقادان، او نبوغی دووجهی داشت: هم طنز قدرتمندی داشت و هم اخلاقیات و روحیات آدم‌ها را خوب می‌شناخت. این دو وجه در نوشته‌های او نیز تجلی یافته‌است. زندگی اجتماعی و خانوادگی محملی است که نویسنده به کمک آن، با ژرف اندیشی، دربارهٔ انسان‌ها و روابط آن‌ها قضاوت می‌کند و نظر می‌دهد. جین آستن، غالباً زنان نویسنده هم دوره خودش را به خاطر سبک دراماتیک و خسته کننده قصه‌های عاشقانه در رمان‌هایشان دست می‌انداخت.

ترجمه آثار به فارسی

اولین ترجمهٔ رمان‌های آستن در ایران به کوشش شمس الملوک مصاحب و به تاریخ اسفند ۱۳۳۶ منتشر شد. (غرور و تعصب/شابک: ۹۶۴-۵۶۲۰-۱۶-۳)

رمان‌های جین استن در طی سالیان توسط مترجمان متفاوتی ترجمه و توسط ناشران گوناگونی چاپ شده‌است که از آن جمله می‌توان جمشید اسکندانی (نشر ثالث) و رضا رضایی (نشر نی) را نام برد.

در ایران کتاب Sense And Sensibility که با عنوان حس و حساسیت شناخته می‌شود، توسط نشر نی و با ترجمهٔ رضا رضایی زیر عنوان عقل و احساس هم منتشر شده‌است.

کتاب‌شناسی (به ترتیب نگارش توسط نویسنده)

ترتیب منتشر شدن کتاب‌های جین آستن با ترتیب تهیهٔ نسخهٔ اولیه (نسخهٔ دستی) توسط نویسنده مطابقت ندارد. (نکته: در این فهرست اشاره به سال، سالی است که نویسنده در کوشش تهیهٔ نسخهٔ اولیه داستان خود بوده‌است)

غرور و تعصب (۱۷۹۶)

عقل و احساس (چند ماه پس از تجدید نظر در نسخهٔ نهایی کتاب غرور و تعصب)

نورثنگر ابی (۱۷۹۸)

منسفیلد پارک (۱۸۱۳)

اما (۱۸۱۴)

ترغیب (۱۸۱۵)

کتاب‌شناسی (به ترتیب سال انتشار)

رمان‌های منتشر شده در دوران حیات:

حس و احساس با نام‌های دیگر عقل و احساس یا شور و شوریدگی (۱۸۱۱)

غرور و تعصب (۱۸۱۳)

منسفیلد پارک (۱۸۱۴)

اما (۱۸۱۵)

رمان‌هایی که پس از مرگ نویسنده منتشر شد:

نورثنگر ابی (۱۸۱۸)

ترغیب (۱۸۱۸)

درگذشت

جین آستین در ۱۸ ژوئیه ۱۸۱۷ در چهل و یک سالگی درگذشت و در کلیسای وینچستر به خاک سپرده شد.[۳] علی‌رغم تلاش‌های مورخان هنوز علت مرگ وی مشخص نشده‌است.

بزرگداشت

همه قبول دارند که او هیچگاه در دوران عمرش، اعتباری را که لایقش بود، دریافت نکرد.

بر اساس رمان‌های فراموش نشدنی جین آستین تاکنون نمایش‌های متعدد، اقتباس‌های تلویزیونی و چندین فیلم سینمایی ساخته شده‌است. سریال گم شده در آستن (lost in Austen) بر اساس رمان غرور و تعصب ساخته شده‌است.

تصویر جین آستین بر روی اسکناس ده پوندی

با گذشت حدود ۲۰۰ سال از مرگ جین آستین عکس او روی اسکناس ۱۰ پوندی جدید بریتانیا چاپ شد تا نشانی باشد از تأثیری که او از خود به جای گذاشته‌است.[۱] در آوریل سال ۲۰۱۳، بانک مرکزی انگلستان اعلام کرد که از سال ۲۰۱۶ پشت اسکناس‌های ۵ پوندی تصویر وینستون چرچیل، نخست‌وزیر دوران جنگ را به جای تصویر الیزابت فرای، شخصیت خیّر بریتانیایی چاپ می‌کند. با این اقدام دولت انگلستان یعنی حذف الیزابت فرای، دیگر تصویر هیچ زنی بر اسکناس‌های پوند باقی نمی‌ماند. البته این به جز تصویر ملکه بریتانیا است که روی همه اسکناس‌های پوند چاپ بانک مرکزی انگلستان قرار دارد. در پی تهیه یک تومار اینترنتی با امضای ۳۵ هزار نفر از معترضان به حذف تنها زن اسکناس‌ها و همچنین تهدید به اقدام قانونی در این باره، قرار است از سال ۲۰۱۷ میلادی تصویر نویسنده قرن نوزدهمی جین آستین به جای چارلز داروین بر پشت اسکناس ۱۰ پوندی چاپ شود.

تجلیل دویست سال پس از مرگ

در ژوئیه ۲۰۱۷ به مناسبت دویستمین سالروز درگذشت جین آستن، برنامه‌های متعددی در زادگاهش برپا شده‌است. در بیزینگ‌استوک، در نزدیکی خانه کودکی جین آستن درست در جایی که زمانی پاتوق آستن بود از مجسمه برنزی او رونمایی شد. 

فروش نامه آستین به نویسنده هم‌دوره خودش

در ژوئیه ۲۰۱۷ و در آستانه دویستمین سالگرد درگذشت جین آستین نامه‌ای از او به قیمت دویست هزار دلار در یک حراجی به فروش رفت. این نامه با تاریخ نگارش ۳۰ ماه اکتبر ۱۸۱۲ که به خواهر زاده اش نوشته، با بیانی طعنه آمیز دیدگاه وی به سبک کار ریچال هانتر، نویسنده رمان‌های گوتیک آن دوران را نشان می‌دهد.