شاهرخ خان (هندی:शाहरुख़ान، انگلیسی: Shahrukh Khan) (زادهٔ ۲ نوامبر ۱۹۶۵)، بازیگر هندی در بالیوود است.
او در دهلینو، پایتخت هندوستان، متولد شد. با نام مستعار پادشاه بالیوود، که بیش از ۵۵ فیلم و مجموعه تلویزیونی در کارنامهٔ خود دارد. اولین فیلم او یک کار تلویزیونی با نام آنی جیوس آیت توس آنس این ویچ بود.
زندگی خصوصی و تحصیلات
شاهرخ خان در سال ۱۹۶۵ در یک خانوادهٔ مسلمان و پشتون در دهلی به دنیا آمد. البته پیش از او شهناز لالهرخ پا به این خانه گذاشته بود و پنج سال تمام تنها فرزند و دختر یکدانه پدر و مادر بود. پدر شاهرخ از فعالان استقلال هندوستان در پیشاور (پاکستان کنونی) بود که پیش از تقسیم هندوستان (جدایی پاکستان) به دهلی آمد. اصلیت خانوادگی او به افغانستان میرسد. مادرش لطیف فاطمه هم دخترخوانده شاهنواز خان از فرماندهان ارتش هند و اهل راولپندی در پنجاب (پاکستان کنونی) بود. خانواده آنها وضعیت اقتصادی متوسطی داشتند اما در حال حاضر او گرانقیمتترین ستارهٔ سینمای هند با دستمزد افسانهای است. شاهرخ خان علاقهمند به تحصیل و ورزش روزی میرفت تا به عنوان یک ورزشکار حرفهای فعالیت کند و شاید کمتر کسی بداند او روزگاری کاپیتان تیم ملی کریکت هندوستان بود. اما به درخواست والدین خود در رشته اقتصاد و در دانشگاه هنسراج دهلینو به تحصیل پرداخت لیسانسش را گرفت و وارد رشته فیلمسازی شد و مدرک فوق لیسانس خود را در این رشته گرفت. در سن ۱۸ سالگی در یک مهمانی با گوری چیبر دانشآموخته مدرناسکول که در آن زمان ۱۴ ساله بود آشنا شدو این آشنایی در نهایت پس از چند سال به ازدواج ختم شد. گوری شدیداً با بازیگری وی مخالف بود و اصلاً نمیخواست تا شاهرخ خان در سینما پا بگیرد اما پس از موفقیت اولین فیلم وی و تکرار این موفقیت در کارهای بعدی، آنها در بمبئی مستقر گشتند. شاهرخ خان سه فرزند دارد: پسر بزرگش آریان نام دارد و دخترش سوهانا. برای تولد فرزند سوم به نام آبرام ازیک مادر میانجی استفاده کردند.
زندگی حرفهای
شاهرخ که در تلویزیون به موفقیت دست یافته بود در سال ۹۱ با یکی از دوستانش وارد بمبئی میشود و مورد توجه هما مالینی ستاره زن آن زمان روزگار قرار میگیرد هیما میخواهد تا او بازیگر اولین فیلمی باشد که کارگردانی میکند. ۱۲ سال بعد پس از آن فیلم شاهرخ خان به سوپراستار سینمای هند بدل میشود. نام این فیلم «دل آشناهه» بود. در ۲۵ اکتبر ۱۹۹۱ با گوری خان ازدواج میکند. در ومدرسه سنت کلمبا در دهلی نو برنده جایزه شمشیر افتخار میشود این جایزه مخصوص بهترین شاگرد بود. سال ۱۹۹۰ بهترین ستاره هند شد. در فیلمهای آدیتا چو پرا بدون خواندن فیلمنامه بازی میکند. زوج سینمایی وی کاجول بود.
در سال ۲۰۰۹ وی درحالی که به تازگی از هواپیما پیاده شده تا به جمع طرفدارانش در آمریکا برود دستگیر شد و ۶۶ دقیقه مورد باز جویی قرار گرفت.
هماکنون شاهرخ پرطرفدارترین بازیگر بالیوودیِ جهان است و در ردهبندی قدرتمندترین مردان جهان (سیاسی، اجتماعی) ردهٔ ۴۲ را داراست.
شاهرخ خان یک کمپانی تولید فیلم به نام دریمز آنلیمیتد را اداره میکند. البته در ادارهٔ آن با جوهی چاولا و عزیز میرزا همکار و شریک است. آنها تاکنون ۴ فیلم با نامهای: پهیربهی دلهای هندوستانی، آشوکا، یک دو کا چهار و چلته چلته تولید کردهاند. سال ۲۰۰۴ از سوی مجلهٔ تایم یکی از بهترین بازیگران هند لقب گرفت. در فیلم گاهی خوشی گاهی غم، پسرش «آریان» نقش کودکی شاهرخ خان را بازی میکند. او در سال ۲۰۰۳، در جریان فیلمبرداری فیلم شاکتی:د پاور ستون فقراتش صدمه دید و بعداً جراحی شد. این مشکل باعث شد که او دچار مشکلاتی مانند خشونت صدا شود، و برای اینکه روی خودش فشار نیاورَد تعداد فیلمهایش در هر سال کم شدهاست.
۱۹۸۸ تا ۱۹۹۲: شروع کار
شاهرخ بازیگری را زیر نظر بری جان کارگردان تئاتر، در دهلی در "تئاتر گروه اکشن" میآموخت. وی پیش از ورود به سینما، وارد تلویزیون شد. اولین نقش او در مجموعهٔ تلویزیونی تلویزیونیدل دریا به کارگردانی لک تاندون بود. اما به دلیل تأخیر در تولید، مجموعهٔ تلویزیونی فاوجی در سال ۱۹۸۸ اولین سریال او بود. وی نقش اصلی کماندو آبهیمانیو رای را بازی کرد که با تحسین منتقدان همراه بود وباعث به رسمیت شناخته شدن شاهرخ شد. سپس درسال۱۹۸۹ او در سریال"سیرک"عزیزمیرزا بازی کرد. همچنین یک نقش کوتاه هم درفیلمIn Which Annie Gives It Those Onesداشت. بازیهای او باعث شد تا منتقدان سبک بازی اورا بابازیگر معروف دیلیپ کومار مقایسه کنند که اتفاقاً دیلیپ کوماریکی از دوستان پدر شاهرخ بود.
درسال۱۹۹۱، شاهرخ به بمبئی رفت و اولین پیشنهاد سینمایی اش راازهما مالینی برای فیلم دل آشناهه (دل میداند) دریافت کرد. اما به دلیل تأخیر در تولید فیلم، دومین فیلم او به نام دیوانا (۱۹۹۲) درمقابل ریشی کاپور و دیویا بهاراتی اولین فیلم اکرانشده از او بود. فیلم با نقدهای خوبی روبه رو شد ودومین فیلم پرفروش سال شناخته شد. او در این فیلم نقش مکمل را داشت بااین حال جایزهٔ بهترین بازیگر تازهوارد را از جوایز فیلم فیر گرفت. وی سپس دراقتباس مانی کال ازکتاب «احمق»داستایوفسکی ظاهرشد. این فیلم دراصل برای تلویزیون بوداما در تئاتر اکران شد و همچنین در «نیویورک فیلم فستیوال» در۸اکتبر۱۹۹۲ظاهرشد. سال بعد او در فیلم کمدی راجو بن گایا جنتلمن (راجو آقا میشود) در نقش اصلی حضور یافت. این فیلم نخستین همکاری او با جوهی چاولا بود که اکنون بهترین دوست شاهرخ به حساب میآید و پس از آن چند فیلم دیگر هم با هم بازی کردند. این فیلم درباکس آفیس خوب عمل کرد. سپس درفیلم مایا ممساب (مایا خانم) ساختهٔ کتان مهتا بازی کرد که اقتباسی از مادام بواری بود. این فیلم پس از اکران، در هند جنجال بهپا کرد که علت آن هم حضور در صحنهٔ آشکار رابطهٔ جنسی با همبازیاش دیپاساهی بود.
۱۹۹۳تا۱۹۹۷:موفقیتهای انتقادی وتجاری
شاهرخ در سال۱۹۹۳شروع به بازی در نقشهای منفی کرد. یک عاشق عقدهای ویک جنایتکار به ترتیب در فیلمهای پرفروش ترس (سومین فیلم پرفروش سال) و بازیگر (فیلم۱۹۹۳) (چهارمین فیلم پرفروش سال و نامزد بهترین فیلم) نقشهای او بودند. او تصویر قراردادی قهرمان را در هر دوی این فیلمها به چالش کشید و شیوهٔ خودش را اختراع کرد."ترس"آغاز بسیاری از همکاریهای شاهرخ بایاش چوپرا و یاش راج فیلمزبود. شاهرخ در این فیلم با عبارت:دوستت دارم، کککیران. (I love you, Kkkiran)نزد مخاطبان محبوب بود. وی برای این فیلم نامزد بهترین بازیگر در نقش منفی شد. فیلم دیگر او"بازیگر (فیلم۱۹۹۳)"بود که درآن نقش دوپهلوی یک انتقام جو را داشت که دوست دختر خود را میکشد. او همراه شکستن غیرمترقبه فرمول استاندارد در بالیوود، مخاطبان هندی را شکه کرد. شاهرخ بااین فیلم توانست جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد را برای نخستین بار بگیرد. اوهمان سال نقش یک نوازندهٔ عاشق مصیبت زده را در فیلم درام کوندان شاه با نام"کبهی هان کبهی نا"(گاهی آره گاهی نه)بازی کرد. وی برای این فیلم نامزد بهترین بازیگر نقش اول مرد و برندهٔ بهترین بازیگر از دید منتقدان فیلم فیر شد. فیلم هم برندهٔ جایزهٔ بهترین فیلم از دید منتقدان فیلم فیر شد. دریک مرور
بازنگرانه به وسیلهٔ ردیف(Rediff)، سوکانیاورما(Sukanya Verma)این رابهترین اجرای خان میداندو میافزاید:او بی اختیاربود، آسیبپذیر، مثل یک پسربچه و موذی. او از ته قلبش بازی میکرد. شاهرخ این فیلم را محبوبترین فیلمش میداند.
درسال۱۹۹۴، خان دوباره نقش یک عاشق عقدهای را در فیلم «انجام» در کنار مدوری دیکشیت بازی کرد. گرچه فیلم شکست تجاری خورد، اما شاهرخ جایزهٔ بهترین بازیگر در نقش منفی را از فیلم فیر گرفت. بازی او عالی بود.
درسال۱۹۹۵، شاهرخ در دوفیلم بلاک باستر بازی کرد. اولین اکران او فیلم ملودرام و هیجان انگیز «کاران آرجون» ساختهٔ راکش روشن بود؛ که درآن بازیگران مطرح دیگری چون:سلمان خان، آمریش پوری، راکی، کاجول و مامتاکولکارنی هم بودند. این فیلم که به مفهوم تناسخ در جسم تازه پرداخته بود، نامزد بهترین فیلم ودومین فیلم پرفروش سال هندشد. فیلم دیگر شاهرخ، نخستین کارگردانی آدیتیاچوپرابه نام «دیلواله دولهنیاله جاینگه»(دلشکسته شجاع عروس را میبرد) و نخستین باری بود که شاهرخ نقش یک جوان به شدت عاشق و بدون رگههای منفی را بازی میکرد. فیلم با نقدهای مثبت منتقدان رو به رو شد و فروش عالی داشت و پرفروشترین فیلم درهند وخارج ازهند وبهترین فیلم سال هندشد. فیلم به عنوان «بلاک باستر همیشگی» شناخته شد. این فیلم دارای رکورد طولانیترین مدت اکران در هند است. این فیلم بیشتر از۱٫۲بیلیون در سراسرجهان فروش کرد. ۱۰ جایزهٔ فیلم فیر را برنده شد و اجرای خان تحسین منتقدان را دربرداشت وبرای دومین بار برندهٔ جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد از فیلم فیرشد. درسال۲۰۰۵، ایندیاتایمزموویز این فیلم در بین۲۵فیلم هندی که بایددید قرارداد. راجاسن گفت: «خان یک بازی شگفتانگیز داشتهاست.»
سال۱۹۹۶ یک سال مأیوسکننده برای شاهرخ به حساب میآید. او در دو فیلم که از نظر انتقادی و تجاری ناامیدکننده بودند حضور یافت. "انگلیش بابو دسی مام" (آقای انگلیسی خانم هندی) و "چهت" (تمنا).
به هر حال در سال ۱۹۹۷، نقش او در فیلم درام اجتماعی «پردس»(سرزمین بیگانه)ساختهٔ سوبهاش گای برای او موفقیت تجاری به دنبال داشت. (سومین فیلم پرفروش سال و نامزد بهترین فیلم) سپس اودرفیلم کمدی رمانتیک عزیزمیرزا به نام «یس باس» (بله قربان) حضور یافت. این دومین همکاری او با جوهی چاولا بود. فیلم درباکس آفیس نسبتاً خوب عمل کرد. آخرین اکران او، بلاک باستررمانتیک موزیکال «دل تو پاگل هه»(دل دیوانه است) ساخته یاش چوپرا بود که بهترین فیلم ودومین فیلم پرفروش سال شد؛ و شاهرخ برای سومین بار برندهٔ جایزهٔ بهترین بازیگر مرد از فیلم فیرشد.
۱۹۹۸ تا ۲۰۰۲: شناخته شدن بینالمللی
درسال۱۹۹۸، خان درسه فیلم بازی کرد. فیلم اول، فیلم کمدی اکشن ماهش بهات به نام"دوپلیکیت"(همشکل) در کنار جوهی چاولا و سونالی بندره بود. او در این فیلم دو نقش متفاوت و دوگانه را به تصویر میکشد. شاهرخ برای این فیلم نامزد بهترین بازیگر در نقش منفی از فیلم فیرشد. سپس او ستایش منتقدان را برای فیلم تحسین شده ی"دل سی"(ازاعماق دل...) دریافت کرد. این فیلم در هند شکست تجاری خورد اما در خارج از هند موفق عمل کرد. این فیلم نخستین فیلم هندی است که وارد۱۰فیلم برتر باکس آفیس دربریتانیا شدهاست. آخرین فیلم او، نخستین کارگردانی کاران جوهر و فیلم رمانتیک"کوچ کوچ هوتاهه"(داره یه اتفاقایی میفته)بود؛ که درآن زوجهای اوکاجول ورانی موکرجی بودند. فیلم بهترین فیلم سال هند شدو"بلاک باستر همیشگی"شناخته شد. این فیلم فروشی بیش از صدکرور داشت. شاهرخ برای ایفای نقش راهول کانا در این فیلم، برندهٔ جایزهٔ بهترین بازیگر مرد از فیلم فیرشد.
تنها فیلم سال۱۹۹۹او که فروش متوسطی داشت، فیلم "پادشاه"درمقابل توئینکل کانا بود. شاهرخ بااین فیلم نامزد بهترین بازیگر در نقش کمدی از فیلم فیر شد.
درسال۲۰۰۰، شاهرخ اولین فیلم کمپانی اش را با بازی خودش وجوهی چاولا و کارگردانی عزیزمیرزا اکران کرد. «پهیربهی دلهای هندوستانی» (بااین حال دل همچنان هندوستانی است) نقدهای مختلفی از منتقدان دریافت کرد و در مقایسه با دو فیلم پیشین یعنی:راجو بن گایاجنتلمن ویس باس شکست تجاری خورد. فیلم بعدی شاهرخ، فیلم اکشن درام «جاش» بودکه درآن آیشواریا رای نقش خواهر دوقلوی او را بازی میکرد. فیلم نامزد بهترین فیلم سال شد و توانست در فروش چه درداخل وچه خارج هند موفق عمل کند. نقش بعدی او، نقش یک مسلمان باستانشناس درفیلم «هی رام» بود. این فیلم ستایش منتقدان را در پی داشت و نمایندهٔ هند در اسکار بود. آخرین فیلم او، فیلم رمانتیک درام آدیتیاچوپرابه نام «محبتین»(محبتها)(نامزد بهترین فیلم) بود. او در این فیلم همکارآمیتاب باچان بود و نقش یک معلم موسیقی را ایفا میکرد. فیلم ستایش منتقدان و موفقیت عظیم تجاری را دربرداشت واجرای خان باعث ستایش منتقدان شد. او نامزد فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد و برندهٔ جایزهٔ بهترین بازیگر مرد از دید منتقدان فیلم فیرشد.
درسال۲۰۰۱، خان تهیهکننده فیلمی به نام"آشوکا"(نامزد بهترین فیلم) شد و در آن نقش تاریخی رزمی داشت. این فیلم به قسمتی از زندگی آشوکابزرگ میپرداخت. این فیلم در"ونیز فیلم فستیوال"و"۲۰۰۱تورنتو اینترنشنال فیلم فستیوال"به نمایش درآمد و پاسخ مثبتی گرفت. اجرای کرینا کاپور عموماً پاسخ مثبتی داشت و بازی شاهرخ هم عکس العمل رضایت بخشی داشت. همکاری بعدی شاهرخ باکارن جوهر در درام خانوادگی"گاهی خوشی گاهی غم"(نامزد بهترین فیلم) بود. فروش این فیلم ۱٫۱۷ کروربود. شاهرخ درمورد شخصیت راهول در این فیلم میگوید:من عاشق آسیبپذیری و درستی درون چشمهای راهول هستم. علاوه براین تواناییهای او برای انتقال احساسات بدون کلمات شگفت انگیزاست."او برای این فیلم نامزد بهترین بازیگر مرد از فیلم فیرشد. همچنین شاهرخ ازاین فیلم به عنوان نقطهٔ عطفی درزندگی حرفه ایش یادمی کند.
درسال۲۰۰۲، شاهرخ درفیلم «دوداس» ساختهٔ سانجی لیلا بهانسالی بازی کرد؛ که این فیلم هزینه برترین فیلمی بود که تا آن زمان ساخته شده بود. نقشهای مقابل شاهرخ، مدوری دیکشیت وآیشواریا رای بودند. نقش اوبه عنوان یک الکلی سرکش، تحسینبرانگیز بود و شاهرخ بازهم برندهٔ جایزهٔ بهترین بازیگر مرد از فیلم فیرشد. دوداس۱۰جایزهٔ فیلم فیر برد و نامزد بافتا برای بهترین فیلم خارجی زبان هم بود. فیلم در خود هند و خارج هند بسیار پرفروش شد. خان همچنین درفیلم «هم تومهاره صنم» (من متعلق به توأم عزیزم) درمقابل سلمان خان و مدوری دیکشیت بازی کرد. این فیلم ششمین فیلم پرفروش سال شد.
۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰: ستاره شدن و تحسین منتقدان
درسال۲۰۰۳، شاهرخ تهیهکننده و بازیگر فیلم"رفته رفته"به کارگردانی عزیزمیرزا بود که مشکلات یه زوج ازدواج کرده را نشان میداد و نقش مقابل اورانی موکرجی بود. فیلم موفقیت مناسبی در هندو بهتر از آن درخرج هند کسب کرد. اکران بعدی او،"کال هوناهو"(شاید فردایی نباشد (فیلم)) بود. فیلمی کمدی درام که درنیویورک فیلمبرداری شده بود. به نویسندگی کارن جوهر و نخستین تجربهٔ کارگردانی نیکیل ادوانی. نقش مقابل اورا پریتی زینتا ایفا میکرد. منتقدان همگی از بازی او در نقش آمان ماتور قدردانی کردند و فیلم نامزد بهترین فیلم سال شد. هندو(The Hindu)نوشت:شوروذوق بی حدومرز، انرژی خودسر شاهرخ از اینجاست. بهعنوان فردی که مدت کوتاهی زندگی میکند و زندگی در هر لحظه است. او همدردی شما را برمیانگیزد. اشک شما را درمیآورَد و با هر قطره اشک یک رتبه بین بازیگران صعود میکند. "کالهوناهو دومین فیلم پرفروش سال هند و شاهرخ نامزد بهترین بازیگر مرد از فیلم فیر شد.
سال ۲۰۰۴ هم از نظر تجاری وهم از نظر انتقادی سال خوبی برای شاهرخ بود. اودر آن سال سه فیلم داشت که هرسه نامزد بهترین فیلم شدند و شاهرخ هم برای هرسه نامزد بهترین بازیگر مرد از فیلم فیرشد. اولین فیلم، کمدی"من هونا"(من که هستم)بود. فیلمی به تهیه کنندگی شاهرخ و اولین تجربه کارگردانی فرح خان. با بازی:زایدخان، سونیل شتی، سوشمیتاسن و آمریتارائو. فیلم یک موفقیت عظیم تجاری داشت ودومین فیلم پرفروش سال بود. شاهرخ در این فیلم نقش سرگرد رام پرسادشرما را داشت که به عنوان دانشجو وارد دانشگاهی میشود تا هم برادر ناتنی خودش را بیابد و هم مواظب دختری باشد که ممکن بود او را بکشند. سپس او در فیلم عاشقانه ویر-زارا در کنار پریتی زینتا به کارگردانی آدیتیاچوپرادرنقش ویرپرتاب سینگ بازی کرد. فیلم بهترین فیلم و پرفروشترین فیلم سال شد و در مجموع۹۴ کرور فروش کرد. این فیلم در۵۵فستیوال فیلم برلین به نمایش درآمد. دردسامبر۲۰۰۴، خان نقدهای ستایشآمیز عمومی برای حضورش در نقش مهان بارگاوا در فیلم سودس(سرزمین مادری) دریافت کرد؛ و باز هم برنده جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مردشد. این فیلم داستان یک مهندس ناساست که به هند برمی گردد تا ریشههای ملی اش را بهتر درک کند. نقش مقابل شاهرخ در این فیلم گایاتری جوشی بود. بسیاری از منتقدان معتقدند این بهترین بازی شاهرخ تا آن زمان بوده. منتقد جیتش پیلای میگوید: شاهرخ به بازیش شگرفترین اجرا را میدهد. فیلم فیر اجرای او را طبق موضوع سال۲۰۱۰ به عنوان یکی از۸۰اجرای برتر نمادین انتخاب کرد. این فیلم در لیست ردیف جزو۱۰فیلم برتر بالیوودی دهه محسوب میشود. به هرحال متأسفانه سودس فروش چندان خوبی در هند نداشت. تنها اکران
او در سال۲۰۰۵، «پهلی»(معما (فیلم ۲۰۰۵))درمقابل رانی موکرجی بودکه نماینده هند در اسکار به حساب میآمد. گرچه فیلم شکست تجاری خورد، اما ستایش منتقدان را دربرداشت. راجاسن در خصوص عملکرد خان میگوید: عملکرد درجه یک که از برتری او در جهان سینما حمایت میکند.
درسال ۲۰۰۶، او به سومین فیلم کارن جوهر که درام بزرگسالان بود به نام «کبهی الویداناکهنا» (هرگز نگو خداحافظ) پیوست. بازی شاهرخ به عنوان دوساران، ستایش برانگیزبود؛ که یک نامزدی دیگر از فیلم فیر به عنوان بهترین بازیگر مرد برای اوبه دنبال داشت و فیلم هم نامزدی بهترین فیلم را به دست آورد. فیلم نقدهای مختلفی دریافت کرد اما یک موفقیت بزرگ تجاری بود؛ و مهمترین امتیاز فیلم بازی عالی بازیگران بود. فیلم بعدی او، «دان: تعقیب دوباره آغاز میشود» (نامزد بهترین فیلم) بود؛ که ازروی فیلمی به همین نام و با بازی آمیتاب باچان درسال۱۹۷۸ساخته شده بود. فیلم و بازی خان نقدهای مختلفی به دست آوردند بازی او مدام با بازی آمیتاب باچان مقایسه میشد. تاران آدارش مینویسد: «خان به خوبی در نقش دان ظاهرشد. اما در نقش ویجی (شخصیت دیگر او در فیلم) شکست خورد. ساختگی است و به هیچ عنوان طبیعی به نظر نمیآید.» در حالیکه درک الی استدلال میکنه: «سخت است که اورا (خان) به عنوان شخصیت عنوان (دان) قبول کنیم. اوبه عنوان ویجی بسیار قانعکننده تراست.» فیلم پنجمین فیلم پرفروش سال هندشد. خان برای این فیلم نه تنها نامزد بهترین بازیگر مرد از فیلم فیر، بلکه نامزد بهترین بازیگر مرد در آسیا هم شد.
درسال۲۰۰۷، خان درفیلم جدیدیاش راج به نام «چاکده ایندیا» (برو هند!)حضور یافت. فیلم نامزد بهترین فیلم از فیلم فیر و برندهٔ بهترین فیلم از دید منتقدان فیلم فیرشد. خان در این فیلم نقش یک مربی هاکی به نام کبیرخان را دارد. شاهرخ دردوران کالج، یک بازیکن هاکی بود و پیش از آسیب پشتش آرزو داشت هاکی را تا حد حرفهای ادامه دهد. چاکده ایندیا هم ازنظر تجاری وهم انتقادی خیلی موفق بود. این فیلم سومین فیلم پرفروش سال۲۰۰۷هند بود و خان یک بار دیگر جایزهٔ بهترین بازیگر مرد از فیلم فیر را برنده شد. فیلم فیر اجرای او را طبق موضوع سال۲۰۱۰ به عنوان یکی از۸۰اجرای برتر نمادین انتخاب کرد. درهمان سال، خان درفیلم دوم فرح خان به نام «ام شنتی ام» (نامزد بهترین فیلم) بازی کرد. اجرای او عموماً نقدهای مثبت منتقدان را به همراه داشت. او در این فیلم در دو نقش متفاوت بازی میکند.
درسال۲۰۰۸، خان بازهم با آدیتیاچوپرا در فیلم درام عاشقانه «رب نه بنادی جودی»(خداوند زوجها را میسازد)همکاری کرد. او در این فیلم نقش مردی به اسم سوریندرساهنی را بازی میکندکه خجالتی وکم رواست و با دختر جوانی ازدواج میکنداما دختر اهمیتی به او نمیداده و سوریندر ظاهر خود را عوض کرده و به نام شخصیتی دیگر و کاملاً متفاوت وارد زندگی دختر میشود. نقش مقابل اوانوشکاشرما بود. فیلم نقدهای مثبتی دریافت کرد و نامزد بهترین فیلم شد. همچنین فروش خیلی خوبی داشت. این فیلم با۱۵۸کرور فروش، دومین فیلم پرفروش سال هند (پس از فیلم گاجینی)و پرفروشترین فیلم شاهرخ با کمپانی یاش راج تا آن زمان بودهاست که البته بعداً این عنوان جای خود را به مادامیکه زندهام داد. رب نه بنا دی جودی پرفروشترین فیلم هند در خارج از کشور و در آن زمان نهمین فیلم پرفروش هند درخارج از هند شد. بازی خان در این فیلم بازهم توسط منتقدان تحسین شد و یک نامزدی دیگر از فیلم فیر برای او به همراه داشت. ریچل سالتز از نیویورک تایمز مینویسد:نقش دوگانهٔ سوریندر/راج احتمالاً برای آقای خان سفارشی است تا استعدادهای دوقلوی خود را نشان دهد:او شرافتمندانه رنج میبرد و با خودنمایی اش سرگرم میکند. در دسامبر همان سال، خان در حین فیلمبرداری دچار آسیب جدی شانه شد. او در فیزیوتراپی شرکت میکرد اما به دلیل درد زیاد تقریباً بی حرکت بود و در فوریه۲۰۰۹تحت عمل جراحی آرتروسکوپی قرارگرفت.
خان سپس شروع به بازی و تهیه کنندگی فیلم من خان هستم (نامزد بهترین فیلم) کرد. این فیلم چهارمین همکاری او با کارن جوهر و ششمین همکاری اوباکاجول است وازن موقع باهیچ کدام ازاین دو همکاری نداشتهاست. فیلم داستان مرد مسلمان مبتلابه سندروم اسپارگر بود که سعی میکرد تا رئیسجمهور آمریکا را ملاقات کند. خان چندماه مطالعه کرد، فیلم تماشا کرد و با افراد مبتلا به این بیماری صحبت کرد تا بتواند نقش خود را به خوبی اجرا کند. فیلم نقدهای مثبتی دریافت کرد و دومین فیلم پرفروش تاریخ هند در خارج ازکشورشد (پس از فیلم سه احمق). اجرای خان در نقش رضوان خان قدردانی بیشتر منتقدان را به دنبال داشت. جی وسیسبرگ میگوید:خان رفتار بیماران اسپارگر را انجام دادهاست. چشمهای برگردان، قدمهای جهنده، لکنت و تکرار هنگام حفظ کردن متون. شاهرخ بااین فیلم هشتمین و آخرین (تابه حال) جایزهٔ فیلم فیر بهترین بازیگر را گرفت و توانست به رکورد دیلیپ کومار برسد و شاید خودش روزی این رکورد را بشکند.
۲۰۱۱ تاکنون: ادامهٔ بقیهٔ ریسکها
در سال ۲۰۱۱شاهرخ در فیلمی تخیلی به نام راوان درمقابل کرینا کاپور و آرجون رامپال بازی کرد. این فیلم داستان طراح بازی به اسم شکر بود که بازی به اسم راوان (نام شخصیت منفی بازی) میسازد اما راوان به دنیای واقعی راه مییابد. این فیلم هزینه برترین فیلم بالیوود تا آن زمان بابودجهٔ تخمینی۱۲۵کرور بود. شاهرخ برای ساخت راوان درگیریهای زیادی پیدا کرد. این فیلم پس از اکران موفقیت مالی بسیار زیادی کسب کردو۲۰۲ کرور فروخت. فیلم ونقش دوگانه شاهرخ نقدهای مختلفی دریافت کردند. درحالیکه بیشتر منتقدان بازی اوبه عنوان ابرقهرمان جی وان را ستایش میکردند، به نقد تند کاراکتر دیگر او، شکر میپرداختند. راجیو مسند مینویسد:"تنها عملکرد به وضوح برجسته توسط شاهرخ خان. شکرسوبرامانیام فریبنده است، درحالیکه به عنوان جی وان، او حتی به شخصیت ربات بازیش هم توانایی رهبری کردن داده."وDNA Indiaاضافه میکند:" خان درمحیط طبیعی خودشه و به عنوان ابرقهرمان جی وان قدرتمنده بااین حال در نقش شکر بیش از حد رنجش آوره."دومین اکران سال او، دان۲: تعقیب ادامه مییابد (نامزد بهترین فیلم) بود. یک ادامه از فیلم پرفروش و موفق دان درسال۲۰۰۶. خان به منظور آماده شدن برای نقشش، تمرینات گستردهای انجام داد و بیشتر بدلکاریهای فیلم را برعهده داشت. اجرای او واکنشهای مثبت منتقدان را به دنبال داشت. نیکات کاظمی از تایمز آف ایندیا مینویسد:"شاهرخ در فرماندهی میماند و هرگز جای پایش را گم نمیکند. نه درصحنههای دراماتیک ونه درصحنههای اکشن."فیلم فروش عالی داشت و چهارمین فیلم پرفروش سال شدو۲۰۶ کرور فروخت. دان۲در شصت ودومین جشنواره فیلم برلین نمایش داده شد. خان بااین فیلم یک نامزدی بهترین بازیگر از فیلم فیر به دست آورد.
تنها اکران او در سال۲۰۱۲، فیلم درام عاشقانه جب تاک هی جان (مادامیکه زندهام) آخرین ساخته یاش چوپرا بود. یاش چوپرا۴فیلم آخرش را با حضور شاهرخ به عنوان نقش اصلی ساخته بود. شاهرخ در این فیلم درمقابل کاترینا کایف وانوشکاشارما بازی کرد. یاش چوپرا پس از۸سال دوری از سینما و آخرین ساختهاش ویر-زارادرسال۲۰۰۴این فیلم را اکران کرد. فیلم نقدهای مثبت متمایل به مخلوط از منتقدان داخل هند و نقدهای مثبتی از منتقدان خارج هند دریافت کرد و۲۱۱کرور فروخت. شاهرخ برای این فیلم یک نامزدی فیلم فیر دیگر به دست آورد.
درژانویه۲۰۱۳ فیلم اکشن کمدی چنای اکسپرس ساخته جدید روهیت شتی درمقابل دیپیکا پادوکن اکران شد و فروش فوقالعادهای داشته بهطوریکه رکوردهای بسیاری را شکستهاست و اکنون سومین فیلم پرفروش تاریخ هنداست.
فیلم کمدی سال نو مبارک فرح خان سال ۲۰۱۴رکورد پرفروشترین اکران در روز اول را در دست دارد و پنجمین فیلم پرفروش تاریخ هند میباشد.
وی در سال ۲۰۱۵ دو فیلم طرفدار(Fan) و رئیس را در برنامه خود دارد.
شاهرخ خان در سال ۲۰۱۶ به عنوان محبوبترین و موفقترین بازیگر سینمای بالیوود در تمام دورانها انتخاب شد.
تهیهکننده
خان در سال ۱۹۹۹ به همراه جوهی چاولا (بازیگر) و عزیز میرزا (کارگردان) شرکت فیلمسازی به نام Dreamz Unlimitedراهاندازی کرد. در سال۲۰۰۴، این کمپانی را به Red Chillies Entertainment تغییر داد و همسرش گوری خان نیز تهیه کنندگی را بر عهده گرفت. در کمپانی اول، فیلم «پهیر بهی دلهای هندوستانی» را با بازی خودش وجوهی چاولا و کارگردانی عزیز میرزا تولید کرد که یک شکست انتقادی وتجاری بود. سال بعد فیلم «آشوکا» را تولید کرد که اگرچه شکست تجاری خورد اما ازنظر انتقادی موفق بود و نامزد جایزهٔ فیلم فیر برای بهترین فیلم شد. فیلم «یک دو کاچهار» هم موفق نبود. اما فیلم آخر این کمپانی «چلته چلته» بود ه علاوه بر موفقیت انتقادی، موفقیت تجاری هم به دست آورد.
اولین فیلم تولید شده توسط Red Chillies Entertainment، «من هون نا»(من که هستم)نام داشت که اولین تجربهٔ کارگردانی رقص آرای موفق فرح خان، بود. این فیلم نامزد ده جایزهٔ فیلم فیر از جمله بهترین فیلم شد و جایزهٔ بهترین کارگردانی موسیقی را دریافت کرد وهمچنین یکی از پرفروشترین فیلمهای سال بود. سال بعد او فیلم تخیلی «پهلی»(معما)را ساخت که با تحسین منتقدان مواجه شد و نمایندهٔ هند برای شرکت در اسکار بود. در سال ۲۰۰۵ خان همچنین یکی از تهیهکنندگان فیلم ترسناک «کال» به همراه کاران جوهر بود. کال تاحدی درگیشه موفق بود.
درسال ۲۰۰۷، خان فیلم موفق"ام شنتی ام"به کارگردانی فرح خان را تولید کرد. این فیلم پرفروشترین فیلم سال و نامزد بهترین فیلم از فیلم فیرشد. کمپانی او فیلم "بیلو"(۲۰۰۹)و"آلویز کبهی کبهی"(همیشه گاهی) در سال ۲۰۱۱ را تولید کرد. هنگام فیلمبرداری من خان هستم کاران جوهر که رئیس شرکت Dharma Productions بود، از خان خواست تا فیلم را هر دو کمپانی بهطور مشترک تولید کنند. این دو کمپانی در سال ۲۰۱۲ درساخت کارگردانی بعدی کاران جوهر به نام"دانش آموز سال" دوباره باهم همکاری کردند. در سال۲۰۱۱، کمپانی فیلم تخیلی"راوان"را ساخت که درآن جلوههای ویژه بسیاری به کاررفته بود. خان همچنین یکی از تهیه کنند گان"دان۲"به همراه استودیوی Excel Entertainment درسال۲۰۱۱ بود. فیلم یک موفقیت بزرگ درهند وخارج هندبود. درسال ۲۰۱۳ خان فیلم"چنای اکسپرس" را تهیه کنندگی کرد که بسیار موفق بود و رکوردهای بسیاری را شکست و تبدیل به پرفروشترین فیلم تاریخ هندشد.
جوایز
وی تا به حال برندهٔ ۸ بار جایزهٔ بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشنوارهٔ فیلم فیر شدهاست. او تاکنون جوایز بسیاری دریافت کردهاست. اولین جایزهٔ دوران سینمایی اش، جایزه «بهترین بازیگر مرد تازهوارد» برای فیلم «دیوانا» درسال ۱۹۹۳ از جشنواره فیلم فیر است. برخی جوایز شاهرخ خان:
جوایز فیلم فیر:
سال | نام جایزه | فیلم | نتیجه |
---|---|---|---|
۱۹۹۲ | بهترین بازیگر مرد تازهوارد | دیوانه | پیروز |
۱۹۹۳ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | بازیگر (فیلم۱۹۹۳) | پیروز |
۱۹۹۳ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر در نقش منفی | ترس | نامزدشده |
۱۹۹۳ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد از دید منتقدان | گاهی آره گاهی نه | پیروز |
۱۹۹۳ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | گاهی آره گاهی نه | نامزدشده |
۱۹۹۲ | بهترین اجرا در نقش منفی | انجام | پیروز |
۱۹۹۵ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | دلشکستهٔ شجاع عروس را میبرد | پیروز |
۱۹۹۷ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | بله قربان | نامزدشده |
۱۹۹۷ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | دل دیوانه است | پیروز |
۱۹۹۸ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | داره یه اتفاقایی میفته | پیروز |
۱۹۹۸ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر نقش منفی | همشکل | نامزدشده |
۱۹۹۹ | جایزه فیلم فیر برای بهترین کمدین | پادشاه | نامزدشده |
۲۰۰۰ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد از دید منتقدان | محبتها | پیروز |
۲۰۰۰ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | محبتها | نامزدشده |
۲۰۰۱ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | گاهی خوشی گاهی غم | نامزدشده |
۲۰۰۲ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "دوداس" | پیروز |
۲۰۰۳ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "شاید فردایی نباشد (فیلم)" | نامزدشده |
۲۰۰۴ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "من که هستم" | نامزدشده |
۲۰۰۴ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "ویر-زارا" | نامزدشده |
۲۰۰۴ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | سرزمین مادری | پیروز |
۲۰۰۶ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | هرگز نگو خداحافظ | نامزدشده |
۲۰۰۶ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "دان: تعقیب دوباره آغاز میشود" | نامزدشده |
۲۰۰۷ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | برو هند | پیروز |
۲۰۰۷ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "ام شنتی ام" | نامزدشده |
۲۰۰۸ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | خداوند زوجها را میسازد | نامزدشده |
۲۰۱۰ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "من خان هستم" | پیروز |
۲۰۱۱ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | دان۲: تعقیب ادامه مییابد | نامزدشده |
۲۰۱۲ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | "مادامیکه زندهام" | نامزدشده |
۲۰۱۳ | جایزه فیلم فیر برای بهترین بازیگر مرد | چنای اکسپرس | نامزدشده |
جوایز استار اسکرین:
سال | جایزه | فلیم | نتیجه |
---|---|---|---|
۱۹۹۵ | بهترین بازیگر مرد | رام میداند | پیروز |
۱۹۹۸ | بهترین بازیگر مرد | دل دیوانه است | نامزدشده |
۱۹۹۹ | داره یه اتفاقایی میفته | ||
۲۰۰۱ | محبتها | ||
۲۰۰۱ | زوج شماره یک (همراه کاجول) | گاهی خوشی گاهی غم | برنده |
بهترین بازیگر مرد | نامزدشده | ||
۲۰۰۳ | بهترین بازیگر مرد | دوداس | پیروز |
زوج شماره یک (همراه آیشواریا رای) | |||
۲۰۰۴ | بهترین بازیگر مرد | چلته چلته | نامزدشده |
۲۰۰۵ | بهترین بازیگر مرد | ویر-زارا | پیروز |
۲۰۰۵ | زوج شماره یک (همراه پریتی زینتا) | ویر-زارا | پیروز |
۲۰۰۶ | بهترین بازیگر مرد | معما | نامزدشده |
۲۰۰۷ | بهترین اجرا در نقش منفی | دان: تعقیب دوباره آغاز میشود | |
زوج شماره یک (همراه رانی موکرجی) | هرگز نگو خداحافظ | پیروز | |
۲۰۰۸ | بهترین بازیگر مرد | برو هند | پیروز |
زوج شماره یک (همراه دیپیکا پادوکن) | ام شنتی ام | ||
۲۰۰۹ | بهترین بازیگر مرد | خداوند زوجها را میسازد | نامزدشده |
۲۰۱۰ | زوج دهه (همراه کاجول) | پیروز | |
۲۰۱۱ | بهترین بازیگر مرد (محبوب) | من خان هستم | |
بهترین بازیگر مرد | نامزدشده | ||
۲۰۱۲ | بهترین بازیگر مرد (محبوب) | دان۲: تعقیب ادامه مییابد | پیروز |
بهترین بازیگر مرد | نامزدشده | ||
۲۰۱۳ | بهترین بازیگر مرد | مادامیکه زندهام | |
۲۰۱۴ | بهترین بازیگر مرد (محبوب) | چنای اکسپرس | پیروز |
۲۰۱۴ | بهترین بازیگر مرد | چنای اکسپرس | نامزدشده |
جوایز آیفا:
سال | جایزه | فیلم | نتیجه |
---|---|---|---|
۲۰۰۱ | جایزه ویژه-بهترین بازیگر محبوب | پیروز | |
بهترین بازیگر مرد | محبتها | نامزدشده | |
۲۰۰۲ | گاهی خوشی گاهی غم | ||
۲۰۰۳ | دوداس | پیروز | |
۲۰۰۴ | "شاید فردایی نباشد (فیلم)" | نامزدشده | |
۲۰۰۵ | ویر-زارا | پیروز | |
۲۰۰۶ | معما | نامزدشده | |
۲۰۰۷ | دان: تعقیب دوباره آغاز میشود | ||
۲۰۰۸ | برو هند | پیروز | |
۲۰۰۹ | خداوند زوجها را میسازد | نامزدشده | |
ستارهٔ مرد دهه | پیروز | ||
۲۰۱۱ | بهترین بازیگر مرد | من خان هستم | |
۲۰۱۱ | دان۲: تعقیب ادامه مییابد | نامزدشده | |
۲۰۱۲ | مادامیکه زندهام | نامزدشده | |
۲۰۱۳ | ستارهٔ دیجیتال سال | پیروز |
جوایز زی سینه:
سال | جایزه | فیلم | نتیجه |
---|---|---|---|
۱۹۹۸ | بهترین بازیگر مرد | سرزمین بیگانه | نامزدشده |
۱۹۹۸ | بهترین بازیگر مرد | دل دیوانه است | پیروز |
۱۹۹۹ | داره یه اتفاقایی میفته | ||
۱۹۹۹ | بهترین بازیگر مرد | همشکل | نامزدشده |
۲۰۰۰ | بهترین بازیگر مرد | پادشاه | نامزدشده |
۲۰۰۱ | بهترین بازیگر مرد | محبتها | نامزدشده |
۲۰۰۲ | بهترین بازیگر مرد | گاهی خوشی گاهی غم | نامزدشده |
بهترین فیلم | آشوکا | ||
۲۰۰۳ | بهترین بازیگر مرد | دوداس | پیروز |
۲۰۰۴ | سوپر استار مرد سال | شاید فردایی نباشد (فیلم) | |
بهترین بازیگر مرد | نامزدشده | ||
۲۰۰۵ | ویر-زارا | پیروز | |
من که هستم | نامزدشده | ||
سرزمین مادری | |||
۲۰۰۶ | معما | ||
۲۰۰۷ | سرگرمکنندهٔ سینمایی سال | دان: تعقیب دوباره آغاز میشود | برنده |
بهترین بازیگر مرد | هرگز نگو خداحافظ | نامزدشده | |
۲۰۰۸ | برو هند | پیروز | |
ام شنتی ام | نامزدشده | ||
زی آیکن اوارد | پیروز | ||
۲۰۱۱ | بهترین بازیگر مرد | من خان هستم | |
بهترین فیلم | نامزدشده | ||
۲۰۱۲ | بهترین بازیگر مرد از دید منتقدان | دان۲: تعقیب ادامه مییابد | پیروز |
بهترین بازیگر مرد | راوان و دان۲: تعقیب ادامه مییابد | نامزدشده | |
بهترین فیلم | دان۲: تعقیب ادامه مییابد | ||
۲۰۱۳ | چهرهٔ بی المللی مرد | مادامیکه زندهام | پیروز |
بهترین بازیگر مرد | نامزدشده |
بالیوود مووی اواردز:
سال | جایزه | فیلم | نتیجه |
---|---|---|---|
۱۹۹۹ | بهترین بازیگر احساسات برانگیز | ازاعماق دل... | پیروز |
بهترین بازیگر مرد | داره یه اتفاقایی میفته | ||
۲۰۰۳ | دوداس | ||
۲۰۰۵ | ویر-زارا | ||
۲۰۰۷ | هرگز نگو خداحافظ | نامزدشده |
جوایز آپسارا:
سال | جایزه | فیلم | نتیجه |
---|---|---|---|
۲۰۰۴ | بهترین بازیگر مرد | شاید فردایی نباشد (فیلم) | نامزدشده |
۲۰۰۵ | سرزمین مادری | ||
۲۰۰۸ | برو هند | پیروز | |
۲۰۱۰ | خداوند زوجها را میسازد | ||
۲۰۱۱ | من خان هستم | نامزدشده | |
انتخاب خوانندگان هندوستان تایمز برای بهترین سرگرمکننده | پیروز | ||
۲۰۱۲ | بهترین بازیگر مرد | دان۲: تعقیب ادامه مییابد | نامزدشده |
انتخاب خوانندگان هندوستان تایمز برای بهترین سرگرمکننده | پیروز | ||
۲۰۱۳ | بهترین بازیگر مرد | مادامیکه زندهام | نامزدشده |