سر توماس شان کانری (به انگلیسی: Thomas Sean Connery) بازیگر معروف اسکاتلندی است.

در ۲۵ اوت ۱۹۳۰ (میلادی) در ادینبورگ در اسکاتلند متولد شد. او بیشتر به دلیل به تصویر کشاندن کاراکتر جیمز باند در هفت فیلم سینمایی شناخته می‌شود. (شش فیلم رسمی و یک فیلم غیررسمی).

جوایز

شان کانری در سال ۱۹۸۸ جایزهٔ اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای بازی در فیلم تسخیرناپذیران از آن خود کرد. همچنین وی سه جایزهٔ گلدن گلوب و دو جایزهٔ بافتا را در کارنامهٔ خود دارد. او در فیلم‌های بسیار پرفروشی مانند مارنی، انجمن نجیب‌زادگان عجیب، ایندیانا جونز و آخرین جنگ صلیبی، شکار برای اکتبر سرخ، قتل در قطار سریع‌السیر شرق، به نام رز، صخره، رابین هود و ماریان بازی کرده‌است. بر طبق یک نظرخواهی او به عنوان مشهورترین و مهمترین اسکاتلندی زنده انتخاب شده‌است. او در ژوئیه سال ۲۰۰۰ به لقب شوالیه مفتخر شد.  او در سال ۱۹۸۹ توسط مجلهٔ People به عنوان جذاب‌ترین مرد زنده اعلام شد و در سال ۱۹۹۹ بر طبق آرا به عنوان جذاب‌ترین مرد قرن انتخاب گشت. همچنین در نظرسنجی معتبر سالانهٔ Q survey در سال ۲۰۱۳ به عنوان محبوب‌ترین بازیگر انگلیسی در آمریکا شناخته شد.

شان کانری از طرفداران حزب ملی اسکاتلند است که خواهان استقلال این کشور از انگلستان است. او در باهاما سکونت دارد و گفته‌است تا زمانی که اسکاتلند مستقل نشود در سرزمین خود اقامت نخواهد کرد.

جیمز باند

تمامی فیلم‌های جیمز باندِ به تصویر کشیده توسط وی جز دسته فیلم‌های پرفروش بوده‌اند و فیلم سینمایی تاندربال با احتساب ارزش واقعی دلار به به عنوان پرفروش‌ترین فیلم از مجموعه فیلم‌های جیمز باند به‌شمار می‌رود. هری سالتزمن و آلبرت بروکلی تهیه‌کنندگان فیلم‌های باند در ابتدا کری گرانت را برای این نقش انتخاب کردند اما او تنها به بازی در یک فیلم رضایت داد (در حالی که آن‌ها حداقل ۵ فیلم را در نظر داشتند). انتخاب بعدی آن‌ها پاتریک مک گوهان بود که در همان زمان در یک مجموعهٔ تلویزیونی نقش یک مأمور مخفی را بازی می‌کرد، اما وی این نقش را رد کرد. کارگردان فیلم دکتر نو، ترنس یانگ، ریچارد جانسون را برای این نقش پیشنهاد داد که Eon Productions آن را رد کرد. از نظر خالق جیمز باند، یان فلمینگ، ریچارد تاد برای این نقش مناسب بود که به دلیل اختلاف در زمان‌بندی کاری، نقش آفرینی وی به عنوان جیمز باند محقق نشد. در نهایت تهیه‌کنندگان رو به‌شان کانری آوردند و برای ۵ فیلم با او قرارداد بستند.

اینکه گفته می‌شود شان کانری در یک رقابت ۶ نفره برندهٔ بازی در نقش باند شد، ناصحیح است. ازقضا چنین تستی بین ۶ نفر انجام شد اما برنده، مدلی ۲۸ ساله به نام پیتر انتونی بود که به دلیل بی نجربگی در بازیگری رد شد.هنگامی که بروکلی و سالتزمن، کانری را دعوت کردند او بسیار غیررسمی و خونسرد ظاهر شد و بی‌توجهی به مقام و منزلت تهیه‌کنندگان و لاابالی رفتار کردن وی، توجه آن‌ها را جلب کرد و به قول آلبرت بروکلی زمانی که آن‌ها از پنجره او را نگاه می‌کردند که سوار اتومبیلش می‌شود و آنجا را ترک می‌کند، می‌دانستند که فرد مناسب را پیدا کرده‌اند. خونسردی و ریلکس بودن شان کانری، هری سالتزمن را تحت تأثیر قرار داد، به گفتهٔ او شان کانری مانند گربه‌ای جنگلی، فرز و بی‌خیال راه می‌رود.

یان فلمینگ در ابتدا کانری را انتخاب مناسبی برای مخلوقش نمی‌دانست اما با فروش خوب فیلم دکتر نو نظر وی عوض شد و حتی در رمان‌های بعدی جیمز باند، اصلیتی اسکاتلندی برای باند تعریف کرد. کانری یکبار در سال ۱۹۶۷ از نقش آفرینی جیمز باند خداحافظی کرد اما کم سن بودن و عدم اقبال عمومی نسبت به بازیگر بعدی (جرج لازنبی) دست‌اندرکاران را واداشت تا بار دیگر از او بخواهند تا در فیلم الماس‌ها ابدیند در رل این شخصیتت به ایفای نقش بپردازد. بعد از اتمام فیلمبرداری الماس‌ها ابدیند، او به جراید گفت که دیگر هرگز در نقش جیمز باند بازی نمی‌کند. اما دست تقدیر ۱۲ سال بعد وی را بار دیگر به بازی در نقش جیمز باند کشاند. کارگردان فیلم جدید را هرگز نگو هرگز نام نهاد (براساس فیلمنامهٔ تاندربال)، زیرا کانری پس از پایان فیلم الماس‌ها ابدیند گفته بود دیگر هرگز در نقش جیمز باند بازی نخواهد کرد. گرچه فیلم متعلق به کمپانی EON نبود (این فیلم را کمپانی برادران وارنر ساخت) و گرچه اکران فیلم در فصل پاییز انجام شد اما از نظر تجاری پرفروش ظاهر شد و از نظر منتقدین نمرهٔ بالایی را به خود اختصاص داد. با توجه به اینکه تنها مدت کمی قبل از اکران این فیلم (تنها چند ماه قبل) کمپانی اصلی فیلم‌های جیمز باند EON، فیلم اکتوپوزی را با بازی راجر مور در نقش جیمز باند پخش کرده بود، رسانه‌ها در فاصلهٔ اکران این دو فیلم از جنگ جیمز باندها سخن می‌گفتند.کانری در سال ۲۰۰۵ با پروژهٔ بازی ویدئویی از روسیه با عشق همکاری داشت و صدای او بر روی کاراکتر جیمز باند در این بازی دوبله شد.

شان کانری در هفت فیلم از سری فیلم‌های جیمز باند نقش این مأمور مخفی را بازی کرده‌است:

دکتر نو (۱۹۶۲)

از روسیه با عشق (۱۹۶۳)

پنجه طلایی (۱۹۶۴)

گلوله آتشین (۱۹۶۵)

تنها دوبار زندگی می‌کنی (۱۹۶۷)

الماس‌ها ابدی‌اند (۱۹۷۱)

هرگز دوباره نگو هرگز (۱۹۸۳)

بازنشستگی

کانری پس از فیلم سینمایی انجمن نجیب‌زادگان عجیب در هیچ فیلم سینمایی ظاهر نشد و وقتش را به نوشتن زندگینامهٔ شخصی خود اختصاص داد. او در هفت ژوئن ۲۰۰۵ حضور خود در فیلم چهارم ایندیانا جونز را رد کرد. با این حال او در سال ۲۰۱۲ شخصیت انیمیشنی سر بیلی رادوبله کرد و مجری تولید این انیمیشن هم بود.

فیلم‌ها

گل‌های لی لا در بهار (۱۹۵۵)

راه بی‌بازگشت (۱۹۵۷)

رانندگان جهنمی (۱۹۵۷)

عملیات ببر (۱۹۵۷)

ترمز زمان (۱۹۵۷)

شاید وقتی دیگر و جایی دیگر (۱۹۵۸)

داربی اوگیل و کوتوله‌ها (۱۹۵۹)

ماجراهای شگفت‌انگیز تارزان (۱۹۵۹)

دربارهٔ فیدل (۱۹۶۱)

شهر ترسناک (۱۹۶۱)

روز طولانی (۱۹۶۲)

دکتر نو (۱۹۶۲)

از روسیه با عشق (۱۹۶۳)

مارنی (۱۹۶۴)

زن حصیری (۱۹۶۴)

پنجه طلایی (۱۹۶۴)

تپه (۱۹۶۵)

گلوله آتشین (۱۹۶۵)

تندربال (۱۹۶۵)

دنیای نو (۱۹۶۶)

جنون (۱۹۶۶)

تنها دوبار زندگی می‌کنی (۱۹۶۷)

شالاکو (۱۹۶۸)

بولر و بونه (۱۹۶۹) (مستند)

چادر قرمز (۱۹۷۱)

نوارهای اندرسون (۱۹۷۱)

الماس‌ها ابدی‌اند (۱۹۷۱)

مسابقه گلف اسپانیایی (۱۹۷۲)

توهین The Offence (۱۹۷۳)

زردوز (۱۹۷۴)

جنایت در ترن اوریان اکسپرس (۱۹۷۴)

تروریستها (۱۹۷۵)

کارخانه رؤیا (۱۹۷۵) (مستند)

شیر و باد (۱۹۷۵)

مردی که می‌خواست سلطان باشد (۱۹۷۵)

رابین و ماریان (۱۹۷۶)

(۱۹۷۶)

پلی در دوردست (۱۹۷۷)

سرقت بزرگ قطار (۱۹۷۹)

متوئر (۱۹۷۹)

کوبا (۱۹۷۹)

دورافتاده (۱۹۸۱)

راهزنان زمان (۱۹۸۱)

گُل (۱۹۸۲) (در نقش راوی، مستند)

پنج روز یک تابستان (۱۹۸۲)

غلط صحیح است (۱۹۸۲)

ادینبورگ شان کانری مسئله‌ای کوچک (۱۹۸۳)

هرگز دوباره نگو هرگز (۱۹۸۳)

شمشیر شجاعت: افسانهٔ سرگاوین شوالیهٔ سبز (۱۹۸۴)

اهل کوهستان (۱۹۸۶)

نام گل سرخ (۱۹۸۶)

تسخیرناپذیران (۱۹۸۷) در نقش جیم ملون

قرارگاه نظامی (۱۹۸۸)

ایندیانا جونز و آخرین جنگ صلیبی (۱۹۸۹)

شکار زیردریایی اکتبر سرخ (۱۹۹۰)

خانهٔ روسی (۱۹۹۰)

رابین هود: شاهزاده دزدان (۱۹۹۱)

شغل خانوادگی (۱۹۹۱)

مرد طب (۱۹۹۲) (همین‌طور مدیر اجرایی)

خورشید در حال طلوع (۱۹۹۳) (بعلاوه مدیر اجرایی)

مردی خوب در آفریقا (۱۹۹۴)

انگیزه عدالت (۱۹۹۵)

اولین شوالیه (۱۹۹۵)

اژدهادل (۱۹۹۶) (صدا)

صخره (۱۹۹۶) (همین‌طور مدیر اجرایی)

انتقام جویان (۱۹۹۸)

تله گذاری (۱۹۹۹) (بعلاوه مجری تولید)

در جستجوی فورستر (۲۰۰۰)

انجمن نجیب‌زادگان عجیب (۲۰۰۳)

سر بیلی، نگهبان تپه‌های هایلند (۲۰۱۲) (بعلاوه صدا و مجری تولید)