الخاندرو گونسالس اینیاریتو (زاده ۱۵ آگوست ۱۹۶۳) فیلمنامه نویس و کارگردان مکزیکی است. او اولین کارگردان مکزیکی نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین کارگردانی و همچنین برنده آن است. او یکی از موفقترین کارگردانان قرن ۲۱ است. پس از جان فورد و جوزف ال. منکیهویچ، او سوّمین کارگردانی است که دو سال متوالی برندهٔ جایزهٔ اسکار بهترین کارگردانی شده است. گونسالس این جایزه را در سالهای 2014 و 2015 برای فیلمهای مرد پرندهای و بازگشته به دست آورد.
دوران کودکی و جوانی:
وی در شهر مکزیکوسیتی، در محلهای متوسط و در همجواری ناحیهای خطرناک و معروف برای گانگسترهایش، به دنیا آمد. پدر وی بانکدار ثروتمندی بود اما در زمان کودکی وی، پدرش ورشکست شد و همه چیزش را از دست داد. به گفته الخاندرو، پدرش برای او یک قهرمان محسوب میشد زیرا در آن شرایط سخت، با پشتکار و اعتقاد یک مبارز از خانواده خود پاسداری میکرد.
وی در سال ۱۹۸۴ به عنوان دی جی در ایستگاه رادیویی معروف مکزیکی دبلیو اف ام مشغول به کار شد. او از سال ۱۹۸۸ شروع به ساختن موسیقی برای شش فیلم بلند از جمله (۱۹۸۹) پنجه ببر نمود. او فیلمسازی را تحت آموزههای لودویک مارگولس، کارگردان لهستانی در مین و لوس آنجلس و کارگردانی را زیر نظر جودیت وستون در لوس آنجلس آموخت.
او در دهه نود، مسئول تهیه برنامههای تله ویسا، یک شرکت معروف تلویزیونی مکزیکی بود و در ۲۷ سالگی در زمره جوانترین کارگردانان آنها به شمار میرفت. پس از این شرکت و در سال ۱۹۹۱، وی شرکت زتا فیلمز را راهاندازی نمود که در زمینه تولید تبلیغات و برنامههای تلویزیونی و فیلمهای کوتاه فعالیت داشت.
مسیر شهرت:
اولین فیلم نیمه بلند او به نام پشت سر پول در سال ۱۹۹۵ و برای شرکت تلویزیونی تله ویسا ساخته شد که بازیگر و خواننده معروف اسپانیایی میگل بسه در آن به ایفای نقش پرداخت.
فیلمنامهنویس «گییِرمو آریاگا» توانست پس از سه سال و نوشتن سی و شش نسخهٔ ابتدایی، سرانجام سه داستان برای فیلم بلند (۲۰۰۰) عشق سگی بنویسد. این فیلم با بازی گائل گارسیا برنال نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسیزبان، برنده جایزه بهترین فیلم غیر انگلیسی جشنواره بافتا، جایزه بزرگ هفته منتقدین و جایزه منقدین جوان جشنواره فیلم کن و نیز جشنوارههای متعدد دیگر در سراسر جهان گردید.
در سال ۲۰۰۰ عشق سگی نخستین فیلم بلندش جایزه هفته منتقدان جشنواره فیلم کن را از آن خود کرد و همچنین جایزه بفتا بهترین فیلم غیرانگلیسی را به دست آورد و در همان سال در این رشته کاندید اسکار نیز بود.
گونسالس اینیاریتو پنجمین فیلم از مجموعه فیلمهای شرکت بی ام دبلیو استخدام و نیز قسمت مربوط به مکزیک در فیلم (۲۰۰۲) ۰۱"۰۹'۱۱ سپتامبر ۱۱ که به بررسی تأثیرات ماجرای ۱۱ سپتامبر در سراسر جهان میپردازد را در کنار فیلمسازان دیگری چون کلود للوش، شوهئی ایمامورا، کن لوچ، میرا نئیر، آموس گیتای و شان پن کارگردانی نمود.
فیلم دوم او ۲۱ گرم نام داشت که دو نامزدی در جوایز اسکار را برای بازیگر نقش مکمل مرد و اول زن را در کارنامه دارد. در همان سال این فیلم در گلدن گلوب نیز در ۴ رشته کاندید شد که در نهایت شان پن موفق شد جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کند.
اینیاریتو در سال ۲۰۰۶ بابل را ساخت که در ۶ رشته کاندید اسکار بود و در بخش موسیقی فیلم بابل جایزه را برد. این فیلم جایزه بهترین کارگردانی را برای او از جشنواره فیلم کن به همراه داشت بابل در ۴ رشته کاندید جشنواره کن بود که در سه رشته آن موفق بود. بابل در سال ۲۰۰۶ به عنوان بهترین فیلم از جایزه گلدن گلوب انتخاب شد در حالی که در هفت رشته نامزد بود.
در سال ۲۰۱۰ اینیاریتو به دوری چند ساله اش پایان داد و با فیلم زیبا به سینما بازگشت این فیلم در دو رشته بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر نقش اول مرد در اسکار کاندید بود و همچنین کاندید بهترین فیلم غیر انگلیسیزبان از جایزه گلدن گلوب و نخل طلای کن بود و جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را از کن برای خاویر باردم به ارمغان آورد.
اوج کار او درسال ۲۰۱۴ با فیلم بردمن بود که در ۹ رشته کاندید اسکار شد و سه اسکار بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه غیراقتباسی و بهترین کارگردانی را برای اینیاریتو به ارمغان آورد همچنین امانوئل لوبزکی]] فیلمبردار فیلم نیز دومین اسکارش را برد.
اینیاریتو در سال ۲۰۱۵ فیلم جدیدش به نام بازگشته (فیلم ۲۰۱۵) را به بازار عرضه کرد .در این فیلم بازیگرانی همچونلئوناردو دیکاپریو و تام هاردی نقش آفرینی کرده اند. بازگشته در هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار با بیشترین تعداد نامزدی در ۱۲ رشته، در جایگاه اول قرار داشت و توانست برنده سه جایزه اسکار شود. ازجمله * برندهٔ جایزه اسکار بهترین کارگردانی برای الخاندرو گونسالس اینیاریتو از هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار
برندهٔ جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای لئوناردو دیکاپریو از هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار
برندهٔ جایزه اسکار بهترین فیلمبرداری برای امانوئل لوبزکی از هشتاد و هشتمین دوره جوایز اسکار
جوایز و نامزدیها:
کاندید ۱۰ رشته در گلدن گلوب و کسب جایزه بهترین فیلمنامه فیلمبرداری بازیگر نقش اول مرد و در مجموع این فیلم در جشنوارههای مختلف ۱۷۰ پیروزی و ۱۵۲ نامزدی را کسب کرده است.
عشق سگی (۲۰۰۰)
جشنواره فیلم کن جایزه بزرگ هفته منتقدین
جایزه اسکار بهترین فیلم برای مرد پرندهای جایزه اسکار بهترین کارگردانی برای مرد پرندهای
جشنواره فیلم کن جایزه منتقدین جوان، بهترین فیلم
۰۱"۰۹'۱۱ سپتامبر ۱۱ (۲۰۰۲)
جشنواره فیلم ونیز جایزه فیلم یونسکو
۲۱ گرم (۲۰۰۳)
جشنواره فیلم ونیز نامزد رسمی
بابِل (۲۰۰۶)
جشنواره فیلم کن جایزه بهترین کارگردانی
جشنواره فیلم کن جایزه هیئت داوران بینالمللی