جوآن "جو" رولینگ (به انگلیسی: Joanne "Jo" Rowling) (زادهٔ ۳۱ ژوئیه ۱۹۶۵) با نام‌های هنری جی. کی. رولینگ (به انگلیسی: J. K. Rowling) و رابرت گالبریث (به انگلیسی: Robert Galbraith) رمان‌نویس، فیلم‌نامه‌نویس و بشر دوست اهل بریتانیا است که عمدهٔ شهرتش را برای نوشتن مجموعه داستان‌های هری پاتر کسب کرده‌است. این مجموعهٔ داستانی به ۶۵ زبان و به‌طور تقریبی در ۴۵۰ میلیون نسخه منتشر شده‌است. کتاب‌های هری پاتر از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ بشر بوده‌اند. در سال ۲۰۰۷ فهرست ثروتمندان ساندِی تایمز میزان ثروت رولینگ را به ۴۵۴ میلیون پوند (۱٫۰۷ میلیارد دلار) تخمین زد و در بین پولدارترین زنان انگلیس رولینگ را در رده ۱۳ جدول قرار داد. همچنین در همین سال به انتخاب مجله تایم، رولینگ پس از ولادیمیر پوتین به عنوان دومین شخص تأثیرگذار سال انتخاب شد. مجله فوربز رولینگ را در رده چهل و هشتمین شخصیت معروف در سال ۲۰۰۷ معرفی کرد. او در حال حاضر فعالیت‌های انسان دوستانه و خیرخواهانه بسیاری را به عهده گرفته و پشتیبانی می‌کند. 

در سال ۲۰۱۴ جایزه ادبیات داستانی زنان، اقدام به انتخاب بیست نویسنده زنی کرد که بیشترین تأثیر را بر روی خوانندگان خود گذاشته‌اند. در این فهرست، رولینگ پس از هارپر لی، مارگارت اتوود و شارلوت برونته در جایگاه چهارم قرار گرفت.

نام

رولینگ باآن که همواره با نام هنری "جی.کی. رولینگ " کتاب‌هایش را امضاء می‌کند، اما هیچ‌گاه نام میانی نداشته‌است. هنگامی که نخستین کتاب هری پاتر را نگاشت، آن را با نام «جوان رولینگ» امضاء کرد. انتشارات بلومزبری، ناشر کتاب هری پاتر پیش از انتشار آن با در نظر گرفتن این مطلب که خوانندگان کتاب پسران جوان هستند و ممکن است کتابی را که نویسنده آن زن باشد نخرند به همین دلیل رولینگ پیشنهاد کرد به جای به کار بردن از نام واقعی‌اش، کتاب را با دو واژه کوتاه شده امضاء کند. ازآنجاکه وی مانند دیگران نام وسط نداشت، واژه ک به جای نام کاتلین را به عنوان دومین واژه انتخاب کرد. این نام مربوط به مادربزرگ پدری‌اش بود. رولینگ پس از ازدواج گاهی از نام "جوان ماری" استفاده می‌کند.  او دربارهٔ نام "جوآن " هم می‌گوید در دوران جوانی‌اش هیچ‌گاه کسی وی را "جوآن" خطاب نمی‌کرد مگر این که ازدست وی عصبانی شده‌باشد و همه او را "جو" می‌نامیدند. 

تحصیلات

رولینگ در سال ۱۹۶۵ در شهر ییت نزدیک بریستول انگلستان متولد شد. او در رشتهٔ زبان و ادبیات فرانسه در دانشگاه اکستر انگلستان به تحصیل پرداخت. رولینگ درسال ۱۹۹۰ هنگامی که در انتظار یک قطار که تأخیر داشت، بود، ایدهٔ هری پاتر و مدرسهٔ جادوگری در ذهنش شکل گرفت و سه سال بعد در زمانی که از همسر روزنامه‌نگار پرتغالی‌اش جدا شده‌بود و در حالی که همراه دخترش - جسیکا - که حاصل ازدواج نافرجامش بود نوشتن داستان را شروع کرده‌بود.

ازدواج و جدایی

با توجه به مقاله چاپ شده در روزنامه گاردین برای تدریس زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی به پورتو پرتغال مهاجرت کرد. او یک روز پس از گوش سپردن به یکی از کنسرت‌های چایکوفسکی نوشتن را آغاز کرد پس از گذر هجده ماه (۱۶ اکتبر ۱۹۹۲) زندگی در پورتو او با روزنامه‌نگار پرتغالی به نام ژورگه آرانتس ازدواج کرد و کمتر از یک سال دختر آن‌ها به نام جسیکا به دنیا آمد. رولینگ پیش‌تر در زمان بارداری یک بار دچار سقط خودبه‌خودی شده‌بود که با این وجود در ۱۷ نوامبر ۱۹۹۳ از همسر پرتغالی خود جدا شد. برخی از زندگی‌نامه نویسان مدعی شده‌اند که علت این جدایی را رنج رولینگ از رفتار خشونت‌آمیز شوهرش دانسته‌اند، هرچند که صحت این ادعا کاملاً مشخص نیست. مدتی پس از این جدایی او به همراه دختر کوچکش به ادینبرو اسکاتلند مهاجرت کرد. هفت سال پس از فارغ‌التحصیلی، او خود را یک شکست خورده واقعی می‌دانست، او با داشتن دختری هفت ساله، هم در ازدواجش ناکام شده‌بود و هم بدون شغل بود؛ پس او تمرکز خود بر روی نویسندگی را بیشتر کرد مدتی نیز او در درمانگاه افسردگی به علت افسردگی و اقدام به خودکشی ناموفق بستری بود. خلق موجودی به نام دیوانه ساز در مجموعه داستان‌های هری پاتر برگرفته از همین دوره از زندگی رولینگ است.

هری پاتر

فعالیت‌های بشر دوستانه

رولینگ ریاست بنگاه خیریه «جینجربِرِد» را عهده‌دار است. این بنگاه در سال ۱۹۱۸ بنا نهاده شده‌است و هدف آن حمایت خانوارهای تک سرپرست به ویژه مادرانی است که خارج از پیوند زناشویی صاحب فرزند شده‌اند. در سال ۲۰۰۵ میلادی، رولینگ با تأسیس انجمن خیریه‌ای به نام لوموس سعی در پوشش کودکان آسیب‌پذیری کرد که مورد آزار و اذیت جنسی و جسمی یا در معرض فقر و معلولیت هستند و هدف خود را بالابردن سطح سلامت، آموزش و رفاه اجتماعی این کودکان عنوان کرد. بر اساس آمار منتشر شده، این بنگاه خیریه تا سال ۲۰۱۶ توانسته است نزدیک به سی‌وپنج هزار کودک را تحت پوشش خود قرار دهد که اکثریت این کودکان در کشورهای شرق اروپا و آفریقا زندگی می‌کنند.

دیدگاه سیاسی و مذهبی

رولینگ به عنوان یک چپ میانه شناخته می‌شود و وی در سال ۲۰۰۸ مبلغ یک میلیون پوند به حزب چپ‌گرای کارگر کمک کرد.

بسیاری از افرادِ باورمند به مذهب به ویژه مسیحیان، کتاب‌های رولینگ را مؤثر در تبلیغِ جادو و خرافه می‌دانند، اما او خود را معتقد به خدا خوانده و ذکر کرده برای نوشتن مجموعه هری پاتر از بسیاری از متون مسیحی الهام گرفته‌است. او در مصاحبه‌ای با مجله تاتلر عنوان کرده‌است گرچه خود را نسبت به برخ مسائل شک‌گرا می‌داند اما به خدا و زندگی پس از مرگ از دید خودش باور دارد و این مسئله را از دیدگاه خود در کتاب‌هایش مطرح کرده‌است. 

در اوت سال ۲۰۰۷ میلادی روزنامه کیهان که از حمایت رهبر جمهوری اسلامی، سید علی خامنه‌ای برخوردار است، در مقاله‌ای خاطر نشان کرد که مجموعه داستانی هری پاتر، ارزش‌های مخالف با ارزش‌های جمهوری اسلامی را تبلیغ می‌کند و با خرج میلیون‌ها میلیون دلار و لابی صهیونیسم سعی در اغفال و انحراف جوانان دارد و تلاش نهایی این کتاب را حکم‌رانی یهودیان بر جهان اعلام کرد. 

رولینگ در سال ۲۰۱۵ و پس از تصویب همه‌پرسی ازدواج همجنس‌گرایان در کشور ایرلند در حساب رسمی توییتر خود به طنز خواستار ازدواج آلبوس دامبلدور و گندالف شد و به نوعی از تصویب این قانون در جمهوری ایرلند حمایت کرد که این توییت سبب واکنش کلیسای تندروی وستبرو باپتیست شد. پس از آن، رولینگ در توییتی دیگر به این واکنش پاسخ داد و عنوان کرد که ذهن بسته و متعصب شما توانایی درک این مسئله را ندارد.

جوایز و افتخارات

نوشتار(های) وابسته: جایزه ادبیات داستانی زنان § ۲۰ نویسنده تأثیرگذار زن

۱۹۹۷: جایزه ادبی نسل اسمارتیس بوک: نشان طلا برایهری پاتر و سنگ جادو

۱۹۹۸: جایزه ادبی نسل اسمارتیس بوک: نشان طلا برای هری پاتر و تالار اسرار

۱۹۹۸: جایزه کتاب کودک سال بریتانیا: هری پاتر و سنگ جادو"

۱۹۹۹: جایزه ادبی نسل اسمارتیس بوک: نشان طلا برای هری پاتر و زندانی آزکابان

۱۹۹۹: جایزه کتاب کودک سال بریتانیا: هری پاتر و زندانی آزکابان

۱۹۹۹: جایزه ادبی کاستا بوک (بخش کودک): هری پاتر و زندانی آزکابان

۲۰۰۰: جایزه کتاب سال بریتانیا: نویسنده سال بریتانیا

۲۰۰۰: رتبه امپراتوری بریتانیا

۲۰۰۰: جایزه لوکاس: هری پاتر و زندانی آزکابان

۲۰۰۱: جایزه برترین رمان هوگو: هری پاتر و جام آتش

۲۰۰۳: جایزه شاهزاده آستوریاس: نشان کنکورد

۲۰۰۳: جایزه برام استوکر: هری پاتر و محفل ققنوس

۲۰۰۶: جایزه کتاب سال بریتانیا: هری پاتر و شاهزاده دورگه

۲۰۰۷: جایزه نشان آبی پیتر

۲۰۰۸: کتاب سال بریتانیا: دستاورهای برجسته

۲۰۱۰: جایزه هانس کریستیان آندرسن

۲۰۱۱: جوایز آکادمی فیلم بریتانیا: سهم برجسته در مشارکت با سینمای بریتانیا، (مشترک با دیوید هیمن)

۲۰۱۲: نشان آزادی شهر لندن از سوی شهردار این شهر

۲۰۱۷: جایزه افتخاری خانواده سلطنتی بریتانیا

کتاب‌شناسی

کودکان و نوجوانان

مجموعه هری پاتر

۱. هری پاتر و سنگ جادو (۲۶ ژوئن ۱۹۹۷)

۲. هری پاتر و تالار اسرار (۲ ژوئیه ۱۹۹۸)

۳. هری پاتر و زندانی آزکابان (۸ ژوئیه ۱۹۹۸)

۴. هری پاتر و جام آتش (۸ ژوئیه ۱۹۹۹)

۵. هری پاتر و محفل ققنوس (۲۱ ژوئن ۲۰۰۳)

۶. هری پاتر و شاهزاده دورگه (۱۶ ژوئیه ۲۰۰۵)

۷. هری پاتر و یادگاران مرگ (۲۱ ژوئیه ۲۰۰۷)

٨ ."هری پاتر و فرزند نفرین شده"( ٢٠١٦)

آثار مرتبط

جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها (مکمل مجموعه هری پاتر) (۱ مارس ۲۰۰۱)

کوییدیچ در گذر زمان (مکمل کتاب هری پاتر) (۱ مارس ۲۰۰۱)

قصه‌های بیدل نقال (۴ دسامبر ۲۰۰۸)

هری پاتر و فرزند نفرین‌شده (طرح کلی داستان) (نمایشنامه‌ای نوشتهٔ جک تورن) (۳۱ ژوئیه ۲۰۱۶)

راهنمای ناکامل و نامعتبر هاگوارتز (۶ سپتامبر ۲۰۱۶)

داستان‌های کوتاهی از قدرت، سیاست و اشباح مزاحم در هاگوارتز (۶ سپتامبر ۲۰۱۶)

داستان‌های کوتاهی از قهرمانی‌ها، سخت‌کوشی‌ها و سرگرمی‌های خطرناک در هاگوارتز (۶ سپتامبر ۲۰۱۶)

جانوران شگفت‌انگیز و زیستگاه آن‌ها (فیلمنامه) (۱۹ مارس ۲۰۱۶)

داستان‌های کوتاه

پیش درآمد هری پاتر (ژوئیه ۲۰۰۸)

تجدید دیدار ارتش دامبلدور در مسابقهٔ نهایی جام جهانی کویییدیچ (ژوئن ۲۰۱۴)

بزرگسالان

خلاء موقت (۲۷ سپتامبر ۲۰۱۲)

مجموعه کورمورن استرایک

آوای فاخته (با نام مستعار روبرت گالبریث) (۱۸ آوریل ۲۰۱۳)

کرم ابریشم (با نام مستعار روبرت گالبریث) (۱۹ ژوئن ۲۰۱۴)

ردپای شیطان (با نام مستعار روبرت گالبریث) (۲۰ اکتبر ۲۰۱۵)

سفید کشنده (با نام مستعار روبرت گالبریث) (در آینده)