افسارگسیختن (از راه به در شدن) (به انگلیسی: Breaking Bad) (تلفظ: بِرِیکینگ بَد) مجموعه تلویزیونی درام آمریکایی است که سازنده و تهیه‌کننده آن وینس گیلیگان می‌باشد. این مجموعه در شهر البوکرکی در ایالت نیومکزیکوی آمریکا ساخته و تهیه شده است. افسارگسیختن داستان والتر وایت (برایان کرانستون) معلم شیمی زحمتکش و بی‌حاشیه یک دبیرستان است که در ابتدای داستان متوجه می‌شود دارای سرطان ریه است. او پیش از فرارسیدن مرگش، برای تأمین مالی خانواده‌اش به همراه دانش‌آموز پیشین خود، جسی پینکمن (آرون پال) شروع به تولید و پخش مت‌آمفتامین (شیشه) می‌کند اما رفته رفته به این کار آلوده شده و خود تبدیل به یکی از بزرگترین مافیای مواد مخدر در جنوب ایالات متحده می‌شود.

در ۲۰ ژانویه ۲۰۰۸، اولین قسمت مجموعه و در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۳ قسمت آخر آن از طریق شبکه کابلی ای‌ام‌سی در آمریکا و کانادا پخش شد. در ۱۴ اوت ۲۰۱۱ ای‌ام‌سی اعلام نمود که این سریال برای فصل پنجم و پایانی در ۱۶ قسمت تمدید شده است.فصل آخر این مجموعه به دو بخش ۸ قسمتی تقسیم شد که در دو سال پخش می‌شود. بخش اول فصل آخر در ۱۵ ژولای ۲۰۱۲ آغاز شد و در ۲ سپتامبر ۲۰۱۲ پایان یافت و بخش دوم آن نیز در تابستان ۲۰۱۳ پخش شد.

افسارگسیختن تحسین گسترده منتقدان را به دست آورد.این مجموعه توانسته شانزده جایزه امی برنامه‌های سر شب از مجموع سی نامزدی را به دست بیاورد. از جمله این جوایز می‌توان به دو جایزه امی بهترین سریال درام، چهار جایزه امی بهترین بازیگر نقش اول مرد درام برای کرانستون، سه جایزه امی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد درام برای پاول و دو جایزه امی بهترین بازیگر نقش مکمل زن درام برای آنا گان اشاره کرد. این سریال در جایزه گلدن گلوب توانسته دوبار نامزد بهترین سریال درام و چهار بار نامزدی بهترین بازیگر نقش اول مرد درام برای کرانستون هر کدام با یک برد شود. همچنین آرون پاول یا همان جسی پنکمن ،، یک بار نامزدی بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرده بود. بازیگران این سریال در جایزه انجمن بازیگران فیلم نیز حضور موفقی داشتند. در این جوایز کرانستون توانسته از پنج نامزدی بهترین بازیگر نقش اول مرد درام صاحب دو برد شود و مجموعه بازیگران نیز توانستند جایزه بهترین مجموع بازیگران سریال درام را تصاحب کنند.

در سال ۲۰۱۳، رکوردهای جهانی گینس رکورد «تحسین برانگیزترین سریال تلویزیونی تاریخ» را به خاطر دریافت ۹۹ درصدی رای مثبت منتقدان به نام بریکینگ بد ثبت کرد.

طرح ابتدایی

سازنده افسارگسیختن وینس گیلیگان است که سال‌ها نویسنده مجموعه پرونده‌های اکس پخش شده از شبکه فاکس بوده است. گیلیگن می‌خواست مجموعه‌ای بسازد که شخصیت اصلی آن از فردی خوب به نقشی منفی تبدیل شود. «تلویزیون به صورت خودخواسته‌ای کاراکترهای مثبت را در حالتی سکون نگه داشته که این موضوع می‌تواند برای سال‌ها و حتی دهه‌ها ادامه پیدا کند.» او گفت: «وقتی متوجه این موضوع شدم گام منطقی بعدی این بود که فکر کنم تا چگونه این موضوع را تغییری اساسی دهم.»[۴] او همچنین افزود که هدفش برای شخصیت والتر وایت این است که او را از آقای چیپس به صورت زخمی تبدیل کند. او می‌گوید آنقدر شخصیت والتر وایت تیره و از لحاظ اخلاقی سؤال برانگیز است که نوشتن در مورد او سخت می‌باشد. «وقتی این مجموعه تمام شود، دلم برایش تنگ می‌شود. اما خوبی‌اش این است که دیگر لازم نیست به فکر وایت باشم.» در حالی که مجموعه در حال تکمیل است، گیلیگن و دیگر نویسنده‌ها شخصیت والتر را به گونه‌ای ساخته‌اند که نمی‌توان با او همدردی نمود.گیلیگن می‌گوید: «والتر از شخصیتی خوب به شخصیتی بسیار منفی تبدیل می‌شود. ما می‌خواهیم که مردم از خود بپرسند که چه کسی آنها را به آن سمت کشاند و چرا؟»کرانستون در زمان فصل چهارم گفت که: «به نظر من والت این را فهمیده که بهتر است گرگ باشد تا گوسفند. او در راهی است که باید سرسخت باشد.» گیلیگن واژه افسارگسیختن را «برپایی جهنم» معنا می‌کند.

در حالی که مجموعه در حال ارائه به شبکه بود، مجوعه‌ای با نام ویدز منتشر شد که به دلیل برخی شباهت‌های داستانی با افسارگسیختن موجب دلسردی گیلیگن شده بود. در ادامه تهیه داستان او دریافت که داستان مجموعه‌اش آنقدر با آن مجموعه متفاوت است که بتواند موفق باشد. او بعدها ادعا کرد اگر از وجود مجموعه ویدز اطلاع می‌داشت این مجموعه را آغاز نمی‌نمود.

رشد مجموعه

شبکه در ابتدا دستور ساخت ۹ قسمت برای فصل اول را داد. اما به دلیل اعتصاب نویسندگان آمریکایی در سال ۲۰۰۷–۲۰۰۸ تعداد قسمت‌های مجموعه در فصل اول به هفت کاهش پیدا کرد. مجموعه در البوکرکی تهیه و ساخته شده[۱۲] و با دوربین ۳۵ م‌م فیلمبرداری شده است.بر اساس گزارش‌ها تهیه افسارگسیختن در حدود ۳ میلیون دلار هزینه برای هر قسمت داشت که بالاتر از میانگین برنامه‌های شبکه‌های کابلی می‌باشد.

وینس گیلیگن اعلام نموده که قصد دارد افسارگسیختن را در پنج فصل به پایان برساند. در اوایل اوت ۲۰۱۱، مذاکراتی برای ساخت فصل پنجم و پایانی افسارگسیختن میان شبکه ای‌ام‌سی و سونی پیکچرز تلویژن شرکت تهیه‌کننده مجموعه انجام شد. ای‌ام‌سی پیشنهاد داد که برای کاهش هزینه‌ها فصل پنجم کوتاه باشد. (بین شش تا هشت قسمت) به همین دلیل سونی به دیگر شبکه‌های کابلی نزدیک شد تا در صورتی که بین آنها و ای‌ام‌سی توافقی صورت نگرفت مجموعه را به شبکه دیگری واگذار کند. در ۱۴ اوت ۲۰۱۱، توافقی مبنی بر پخش فصل پنجم و پایانی در ۱۶ قسمت صورت گرفت.

انتخاب بازیگران

دلیلی اینکه گیلیگن برایان کرانستون را برای بازی در نقش والتر وایت انتخاب نمود، همکاری او در یک قسمت از فصل ششم مجموعه علمی تخیلی پرونده‌های اکس بود. کرانستون در آن قسمت در نقش یک مرد ضد یهودی دارای بیماری ترمینال ظاهر شده بود که نقش اول مجموعه، فاکس مولدر را به گروگان گرفته بود. گیلیگن گفت که این شخصیت می‌بایست هم نفرت‌انگیز و هم قابل ترحم باشد که برایان تنها بازیگری بود که می‌توانست این نقش را بازی کند. مدیران شبکه ای‌ام‌سی ابتدا در مورد این انتخاب مردد بودند. چون کرانستون را تنها از روی مجموعه کمدی دنیای مالکوم می‌شناختند. اما پس از دیدن آن قسمت مجموعه پرونده‌های اکس، متقاعد شدند.

گیلیگن در ابتدا قصد داشت تا شخصیت آرون پاول در نقش جسی پینکمن در انتهای فصل اول کشته شود. در حقیقت گیلیگن می‌خواست تا جسی در صحنه معامله مواد مخدر کشته شود و عذاب وجدان آن برای والتر باقی بماند. اما با این حال گیلیگن گفت که با دیدن قسمت دوم آن فصل او تخت تأثیر بازی پاول قرار گرفت و برایش مشخص شد که کشتن جسی در مجموعه اشتباه بزرگی است.

بازیگران و شخصیت‌ها

برایان کرانستون در نقش والتر وایت - یک معلم شیمی مبتلا به سرطان ریه مرحله سوم است که برای تأمین امنیت مالی خانواده خود شروع به ساخت مت‌آمفتامین می‌کند. در حالی که کسب و کار مخفیانه او در حال پیشرفت است والتر تحت نام هایزنبرگ به شهرت می‌رسد. کرانستون گفته بود «هر چند که بازی در کمدی را دوست دارم، اما وقتش بود که روی چیز دیگری تمرکز کنم. البته من فکر می‌کنم هر درام خوب و سنگینی می‌تواند دارای میزانی از کمدی باشد. چون شما می‌توانید به راحتی تنش را در صورت نیاز از مخاطبان بگیرید و سپس دوباره آن را از نو بسازید. والتر وایت خودش نمی‌داند که انسان شوخی است، اما من به عنوان بازیگر فرصت‌ها و لحظه‌ها کمدی را تشخیص می‌دهم و اجرا می‌کنم.»

آنا گان در نقش اسکایلر وایت - همسر والتر، کارمند حسابداری یک شرکت که در ابتدا نمی‌داند همسرش از چه راهی هزینه درمانش را تهیه می‌کند. او همچنین مدتی با تد، رئیسش، رابطه جنسی برقرار می‌کند.

آرون پال در نقش جسی پینکمن - یک مواد فروش خرده پا و شاگرد سابق والتر وایت که در نهایت همکار و شریک او می‌شود.

دین نوریس در نقش هنک شریدر - باجناغ والت و نائب رئیس بخش مواد مخدر اداره پلیس.

بتسی براندت در نقش ماری شریدر - همسر هنک و خواهر اسکایلر وایت.

آرجی میته در نقش والتر وایت جونیور - فرزند وایت و اسکایلر که یک معلول جسمی است.

باب ادنکیرک در نقش سال گودمن - یک وکیل زبردست که از فصل دوم به سریال اضافه می‌شود و برای پول‌شویی و کارهای غیرقانونی دیگر به والتر کمک می‌کند.

جیانکارلو اسپوزیتو در نقش گاس فرینگ - یک مواد فروش بزرگ که با در پوشش رستوران زنجیره‌ای، شبکه وسیع توزیع و ساخت مواد مخدر را اداره می‌کند.

جاناتان بانکز در نقش مایک ارمنترات - یک پلیس سابق که مسئول حفاظت و نظارت بر شبکه توزیع مواد است.

27 نکته جالب و شنیده نشده برکینگ بد

1- کاراکتر جسی پینکمن قرار بود که در انتهای فصل اول بمیرد اما آرون پال با بازی خویش چنان تاثیری بر سازندگان سریال گذاشت که تا آخر سریال حضورش را مستدام کرد.

2- طبق قرارداد سازنده سریال با شبکه پخش کننده، سازندگان قادر بودند در هر فصل تنها یک بار از واژه «لعنتی» استفاده کنند اما سازندگان با هوشمندی کامل به شکل افکتیوی بارها از این واژه در هر فصل استفاده کردند.

3- در ابتدا قرار بود نقش والتر وایت را جان کیوزاک یا متیو برودریک بازی کنند که با رد این پیشنهاد، نقش به برایان کراسنتون رسید.

4- هانک یا همان باجناق والتر وایت در ابتدای فصل پنجم این سریال با پیشنهاد بازی در یک سریال دیگر مواجه شد که به سراغ سازندگان رفته و از آنها درخواست کرد که او را در همان ابتدای این فصل بکشند. سازندگان کار ابتدا شوکه و بعد پیشنهاد او را با جدیت رد کردند تا او تا انتهای سریال همراه آنان باشد.

5- پسر والتر وایت در زندگی واقعی هم دچار همان بیماری است که در سریال مشاهده می کنید. البته بیماری او در زندگی واقعی کمی خفیف تر است، ولی به هر حال دچار این بیماری هست.

6- ماریوس استن یا هماتن مدیر کارواشی که والتر در فصل اول در آن مشغول به کار است، در حقیقت یک نابغه شیمی است که دارای مدرک پی اچ دی در این علم است که واقعا کارش همان است که می بینید.

7- فیلم The Avengers نیز همزمان در همان استودیویی فیلمبرداری می شد که این سریال در آنجا فیلمبرداری می شد.

8- اعتصاب نویسندگان هالیوود نه تنها به این سریال ضرر نزد، بلکه باعث شد تا در وقفه ایجاد شده، سازنده این سریال با فراغ بال بتواند کاراکترهای خود را قوی تر کند.

9- هر چه به پایان سریال نزدیکتر می شویم، شخصیت والتر وایت به شخصیت فیلم «صورت زخمی» نزدیکتر می شود و این مسئله از روز اول مد نظر سازندگان این سریال هم بوده است.

10- نام هایزنبرگ در حقیقت ادای دینی به ورنر هایزنبرگ، شیمی دان بزرگ است که نظریه سرعت الکترون او، نظریه بسیار مشهوری در علم شیمی است.

11- «برکینگ بد» در حقیقت یک اصطلاح با لهجه جنوبی در انگلیس است به معنای کسی که برای مدتی کوتاه یا بلند بر اثر یک اشتباه، از راه راست منحرف شده است.

12- تعداد قسمت های این سریال 62 قسمت است که در جدول تناوبی عناصر، عنصر 62 ایزوتوپی است که برای درمان سرطان ریه به کار می رود.

13- نام خانوادگی هانک یا باجناق وایت هم از روی نام دانشمند شیمی دان آلمانی گرهارد شرایدر اقتباس شده است که به طور اتفاقی گاز اعصاب را کشف کرد.

14- در فصول آخر این سریال تنها در چهار صحنه والتر وایت و جسی پینکمن مقابل هم قرار گرفته اند و فیمبرداری از هر کدام به صورت جداگانه انجام شده است.

15- تمام رنگ لباس شخصیت ها در فیلم ثابت است و نشانه سمبلیک روحیه آنهاست. هر کاراکتر دراین سریال با رنگ خاص خودش شناخته می شود.

16- در طول سریال دو نفر از عوامل دار فانی را وداع گفتندکه دو قسمت از سریال با یاد و خاطره آنها شروع می شود.

17- برخی از صحنه های بیابان به شکل مخفیانه فیلمبرداری شده است. زیرا گروه مجوز این کار را نداشته است! مانند همان سکانس اول از قسمت اول سریال.

18- بابت هر قسمت از سریال که در نیکومکزیکو فیلمبرداری شده است، مبلغی حدود یک میلیون دلار به اقتصاد محلی آنجا تزریق شده است.

19- نام اصلی والتر وایت در فیلمنامه در حقیقت والتر هارتول وایت است که در سریال از گفتن نام وسط او خودداری شده است!

20- برومین و باریوم که با حروف اختصاری Br و Ba در لوگوی فیلم استفاده شده است، هیچ ربطی به ساخت متامفتامین یا همان شیشه ندارد و تنها برای استفاده اسمی از این دو عنصر استفاده شده است.

21- چندین سکانس و قسمت از فیلم پس از فیلمبرداری توسط نویسندگان فیلم از سریال کنار گذاشته شد، زیرا توجیه منطقی برای آن پیدا نکردند. مثلا سکانسی که والتر وایت برای رئیس مافیای زندان ایالتی مواد می فرستد! خب چطور می شود مواد به زندان ایالتی فرستاد؟

22- این سریال در مجموع 47 جایزه از آن خود کرده است.

23- ترجمه نام این فیلم به فارسی در سایت آی ام دی بی «بدبیاری» است!

24- نکته جالب اینجاست که این سریال با زیرنویس فارسی اورژینال از طرف سازندگان در اختیار مخاطبان گذاشته شده است، اما نسخه دی وی دی که در ایران فروخته می شود، زیرنویسی متفاوت دارد و اورژینال نیست! (طبعا دلیلش دانلود شرکت پخش کننده آن است نه خرید اورژینال آن!)

25- در بخش راهنمای والدین این سریال نکات بسیار جالبی برای هر قسمت ذکر شده است که خواندن آن خالی از لطف نیست. البته ما قادر به نوشتن این نکات نسیتیم، اما واقعا این بچه های خارجی هم سوسول تشریف دارند!

26- صفحه رسمی فیس بوک این سریال نزدیک به شش میلیون و نیم مخاطب داشته است.

27- فرمول شیمیایی که در ابتدای تیتراژ هر فصل دیده می شود، در حقیقت فرمول اصلی ساخت شیشه یا همان متامفتامین است.