دلشدگان فیلمی سینمایی به کارگردانی علی حاتمی است. او این فیلم را در سال ۱۳۷۰ کارگردانی کرد. او علاوه بر کارگردانی این فیلم، نویسندهٔ فیلم نامه، تهیهکننده و طراح صحنهٔ آن نیز بودهاست.
از آنجا که داستان فیلم دربارهٔ موسیقی ایرانی است، سرشار از صحنههایی است که به نوازندگی و فرهنگ اهالی موسیقی در دوران قاجار میپردازد. این صحنهها با توانایی منحصر به فرد علی حاتمی در خلق فضاهای قدیمی همراه شدهاست. همچنین میتوان موسیقی این فیلم را، که ساخته حسین علیزاده است، به عنوان یکی از نقاط قوت آن برشمرد. این موسیقی با صدای آواز محمدرضا شجریان همراه شدهاست، که بجای خوانندهٔ فیلم-امین تارخ- خواند؛ ولی اجازهٔ لب خوانی به او داده نشد. به همین خاطر، در صحنههای تصنیف خوانی فیلم هرگز نمای بسته از خواننده نمایش داده نشد. آواز تک تارخ که بعد از دل باختن به شاهزاده ترک (لیلا حاتمی) خوانده میشود از به یاد ماندنیترین لحظات فیلم است.
فریدون مشیری به درخواست محمدرضا شجریان شعرها و آهنگهای فیلم را بررسی کرد و مورد بازبینی قرار داد.[۱]
آوازها و تصنیفهای ساختهشده برای این فیلم، بعداً
در آلبومی به همین نام منتشر شد.
داستان فیلم
فیلم از روی یک داستان واقعی در زمان قاجار ساخته شدهاست که در آن گروهی از نوازندگان سازهای ایرانی به تفلیس سفر میکنند. این سفر که در دوران احمد شاه قاجار به وقوع میپیوندد به منظور پر کردن صفحه از ردیفهای موسیقی ایرانی صورت میگیرد. در این سفر ظلی خوانندهٔ بزرگ آن زمان به مرض سل مبتلا است در فیلم دلشدگان نیز یکی از تجار ایرانی واسطهٔ دربار و هنرمندانی غیر وابسته به درب خانه میشود تا ایشان به هزینهٔ کمپانی هند شرقی برای ضبط صفحه به پاریس بروند. در این سفر هر کس خاطرات گذشتهٔ خود را به نوعی مرور یا بازگو میکند. سرانجام خوانندهٔ گروه دلباختهٔ شاهزادهٔ نابینای تُرک میشود و در غربت جان میسپارد.