نام فیلم : دانکرک 

کارگردان : کریستوفر نولان 

فیلم ماجرای سرباز های انگلیسی در جنگ جهانی دوم را روایت می کند که در سه جبه نیرو هوایی ، نیرو دریایی و  زمینی حضور دارند، به علاوه یک خانواده غیر نظامی که تصمیم دارند سرباز هایی که در کانال دانکرک گیر افتادند را نجات دهند.

✔️در مرحله اول نولان مارا غافلگیر می‌کند زیرا این فیلم ، فیلمی نیست که ما از نولان توقع داشته باشیم و باید ببینیم نولان با کنار گذاشتن سبک فیلمسازی خود توانسته موفق باشه یا خیر ! 

کریستوفر نولان ۴۵ ساله که خود انگلیسی است همانند سربازان فیلم در حال فرار است و فیلم را خیلی محتاطانه ساخته ، در این فیلم از ویژگی های قبلی فیلم های نولان مانند: زمانی بیش از ۲ ساعت ، بازیگران مشهور ، صحنه های اکشن و هر چیزی که بلاک‌ باستر های قبلی نولان شاملش می شد، دیگر خبری نیست. اما نولان نتوانسته این معیار ها را کامل به کنار بگذارد و به همین دلیل سر درگم است ، به نظر نگارنده چند دلیل باعث این موضوع شده که در ادامه به آن ها، خواهیم پرداخت . 

 🎬کارگردانی: 

کریستوفر نولان به گفته هالیوود ریپورتر برای ساخت دانکرک با استیون اسپیلبرگ که فیلم موفق  نجات سرباز رایان را در کارنامه دارد مشورت کرده است و اسپیلبرگ  گفته :« همه ما می دانیم کریس از فیلمسازان قابل این روز هاست و برای ساخت دانکرک من کاری را که برای ساخت نجات سرباز رایان کردم، به او پیشنهاد دادم ، بهش گفتم که تخیلاتت را کنار بگذار .»

همانطور که اسپیلبرگ گفته است، نولان در کارگردانی توانسته این کار ها را انجام دهد و تخیلاتش را کنار بگذارد ، او دیگر از جلوه های ویژه استفاده نکرده است؛ البته به جز سکانسی که « تام هاردی » هواپیمایش را فرود می آورد که جلوه های ویژه در آنجا ناکارآمد است! شاید ادای دین نولان به دکتر استرانجلاو کوبریک نیز باشد.

نولان در این فیلم باهوش نیست و نمی تواند مثل قبل همه عوامل را با هم تقویت کند و فقط مانند کارگردانی بی تجربه کار خود را به انجام داده اما کاپیتان خوبی برای تیم فیلمسازی اش نبوده است!

کارگردانی در مجموع قابل دفاع است و شاید بهترین کارگردانی نولان در بین آثارش باشد، هرچند در چندین جا تدوین و دکوپاژ دارای اشکال واضح است؛ (مثلا تغییر اندازه لنز در جاهایی از فیلم که ارتباط مخاطب را با فضا قطع میکند.)

همانطور که نولان خودش ذکر کرده قرار بوده است که فیلمنامه ای در کار نباشد، اما در نهایت فیلمنامه نوشته شده و همین باعث می‌شود که نولان با دوربینش داستان را روایت کند و کارگردانی فیلم قصه گو باشد و شاید بشود کارگردانی فیلم را پست مدرن دانست .

📝فیلمنامه : 

اما تامپسون همسر نولان اصرار داشت که فیلمنامه نوشته شود که به نظر نگارنده تصمیم درستی نبوده است؛ نولان قرار بوده که فیلم را در بغض بسازد ، سکوتی که مانند بغض در فیلم وجود داشته باشد بالاخره جایی شکسته شود اما این اتفاق ها نیفتاد و نولان فیلمنامه ای عجولانه نوشت که اگر به خود اعتماد می داشت و بدون فیلمنامه آن را میساخت بسیار بهتر می‌شد ، در فیلمنامه ما بغضی که قرار بود باشد را خیلی کمرنگ می بینیم، یا اصلا آن را حس نمیکنیم. دیالوگ های شعار گونه ، نبود دغدغه کافی در فیلم (از آن جایی که فیلمنامه مدرن است، حاوی خرده پیرنگ هایی ضعیف میباشد)،وجود شخصیت های اضافی و یک دیو سازی مطلق از آلمان ها و مظلوم نشان دادن انگلیس ها (بخوانید بزدل!). 

فیلمنامه دانکرک اصلا قابل مقایسه با فیلمنامه هایی نیست که نولان قبلا نوشته است ، نولانی که همیشه بر نوشته خود تکیه می کرد و   نقطه قوت اصلی فیلم هایش فیلمنامه های قوی بود، اینجا بسیار بد عمل کرده و شاید بد ترین فیلمنامه ای که نا حالا نوشته است را در این فیلم استفاده کرد.

🎶موسیقی : 

بدون شک قوی ترین قسمت فیلم موسیقی هانس زیمر بود ، دلیلی که من، موسیقی را به جای بازیگری‌که به نظرم چیزی برای گفتن نداشت بصورت قسمت جدا ذکر می کنم همین است ، اگر ما موسیقی زیمر را از فیلم جدا کنیم فیلم ضربه شدیدی میخورد ، استفاده از ساعت خود کریستوفر نولان ، نوانس های گویا که زیمر خلق می کند و استکاتو های قدرتمند که زیمر بر سیم های ویلون ارکسترش می کشد ،استرسی که سربازان داشتند را برای ما به ارمغان میاورد، اما با این وجود موسیقی یک مشکل تقریبا بزرگ  دارد و آن هم  نبود یک تم اصلی برای فیلم است و ما تنها شاهد چنگ های استرس آور زیمر هستیم و موسیقی وجود ندارد که ما همانند موسیقی شیر شاه و تلقین که خود زیمر خلق کرده بتوانیم بعد فیلم تم اصلی را به یاد بیاوریم. و هانس زیمر موسیقی بهتر از این زیاد خلق کرده است.

ولی با این حال موسیقی قوی ترین قسمت فیلم بود و شاید شاهد جایزه اسکار برای موسیقی فیلم باشیم .

در کل اگر بخواهیم جمع بندی کنیم نولان نباید سبک جدیدی را برای فیلم ایجاد می‌کرد زیرا نسنجیده عمل کرده است،نولان از اسپیلبرگ الهام گرفت و همانطور که اسپیلبرگ از فهرست شیندلر مسیر فیلمسازیش را عوض کرد، خواست مسیر فیلمسازی اش را تغییر دهد که موفق نشد و صد در صد چیزی نبود که توقع داشت، به نظر نگارنده نولان می توانست از کونتین تارانتینو در حرامزاده های پست فطرت الهام بگیرد زیرا بر خلاف نولان ،تارانتینو از ذات سینمایی خودش دور نشد و با ساختار شکنی های سبک خودش یک فیلم جنگی خوب ساخت، نولان هم میبایست با استفاده از سبک خودش مثل تارانتینو ساختار شکنی می‌کرد و فیلم را با سبک خودش میساخت به جای اینکه تقلید کند و از اینجا مانده و از آن جا رانده شود و در کل هم به جز کارگردانی و موسیقی بقیه عوامل قدرتمند نبودند که باعث میشود نولان صدمه بخورد ، به قول یکی از دوستان گویا یک کارگردان فیلم اولی سعی کرده از نولان تقلید کند ،  نولان در این فیلم فقط کارگردانی قابل قبولی دارد و از فیلمنامه و فیلمبرداری های قوی فیلم های قبلی‌ اش دیگر آن چنان خبری نیست ولی اینکه نولان یک تنه فیلم را سر پا نگه داشته جای تحسین دارد ، البته او خواسته اشتباهی که ارتش انگلیس در دانکرک واقعی کرد را لا پوشانی کند و بزدلی سربازان را با سکانس آخر فیلمش پنهان کند و به ما  بگوید:«  آنقدر هم گند نزدیم !!» و با وجود انگلیسی بودنش این درون مایه از وی انتظار نمیرفت . 

حالا سوال اصلی این است که آیا نولان می‌تواند همانند اسپیلبرگ مسیر فیلمسازی اش را  با رندی تغییر دهد یا نولان با این فیلمش به ده سال قبل خودش برگشته است ؟؟

نمره نگارنده :  ۶.۵

✍️: فربد مجدیان فر

ویراستار : مهران زارعیان