درباره کتاب دشمن

«دشمن» یکی از مشهورترین رمان‌های «جی.ام.کوتسی» برنده‌ی نوبل ادبیات سال ۲۰۰۲ است. «دشمن» رمانی است که سبب شد منتقدان ادبی گوشه‌وکنار دنیا با این نویسنده بیشتر آشنا شوند، این نویسنده‌ی سفید‌پوست اهل آفریقای جنوبی که با داستان‌های ضدآپارتایدش شناخته شده بود با این رمان سویه‌ی دیگری از توانایی‌هایش را به نمایش گذاشت. در واقع منتقدان آثار او را با نوشته‌های نویسندگانی چون ناباکوف، کافکا و کنراد مقایسه می‌کردند و زمانی که آثار بالیده‌ترش همچون «دشمن» در سال ۱۹۸۶ منتشر شد، بیش از پیش با تحسین و استقبال روبرو شد. رمان «دشمن» طرح داستانی عجیبی دارد، «کوتسی» رمانش را حول‌محور داستان قدیمی «رابینسون کروزوئه» می‌سازد. این رمان روایت دوباره‌ی داستان «رابینسون کروزوئه دفو»، این بار در شهر لندن است. این داستان با بازآفرینی متنی تحسین شده از استعمار بریتانیایی، راهبرد خاص داستان پردازی پسااستعماری را انتخاب می‌کند و واکنشی به فرهنگ استعمارگراست. «دشمن» داستانی درباره داستان‌پردازی است؛ راوی زن رمان، «سوزان بارتون»، به دنبال ناشری برای چاپ داستانش می‌گردد و همه‌چیز پیچیده‌تر می شود. «جیمز پروکتر» منتقد ادبی سرشناس آمریکایی درباره‌ی این رمان می‌گوید:««دشمن» با وجودغنا و تنوع صدا، به گونه‌یی چشمگیر داستانی است درباره سکوت، سکوت فریادی که کوتسی از نمایش صدایش سر باز می‌زند. گرچه سکوت در این متن مرکزیت دارد، اما کوتسی می کوشد سرحدی را نشان دهد که در آن زبان نیز ابزاری کلیدی در دست استعمار است.» «کوتسی» یکی از مقبول‌ترین چهره‌های داستان‌نویسی است که در یک دهه‌ی اخیر افتخار دریافت نوبل ادبیات را داشته‌اند، او علاوه بر جایزه‌ی نوبل ۲۰۰۲ که به پاس مجموعه‌ی فعالیت‌های ادبی‌اش به او اعطاء شد، تاکنون یازده جایزهٔ ادبی دیگر نیز دریافت کرده است.